رخداد آفلاتوكسين M1 در شير نشخواركنندگان عرضه شده در شهرستان كرج به روش الايزا

سابقه و هدف: مايكوتوكسين‌ها متابوليت‌هاي ثانويه‌اي هستند كه به طور طبيعي توسط كپك‌ها توليد مي‌شوند و سبب آلودگي مواد غذايي انسان و دام مي‌شوند. آفلاتوكسين‌ها مواد سمي هستند كه مي‌توانند باعث مسموميت حاد و مزمن انسان با اثرات تراتوژن شوند. آنها مواد سمي هستند كه توسط متابوليسم ثانويه چندين گونه قارچي مانند Aspergillus flavus، Aspergillus parasiticus و Aspergillus nomius توليد مي‌شوند كه در محصولات غذايي عمده تحت طيف وسيعي از شرايط آب و هوايي رشد مي‌كنند. آلودگي به آفلاتوكسين M1 درشير يك نگراني رو به رشد است. شير يك غذاي بسيار مغذي است كه داراي پروتئين، چربي، ريزمغذي و آب در تركيبات خود است و آلودگي آن به آفلاتوكسين دور از انتظار نيست. با توجه به سميت بالاي آفلاتوكسين M1، و تاثيرات مخرب بر سلامتي انسان، اندازه گيري آن در شير از اهميت بالايي برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر بررسي رخداد آفلاتوكسين M1 در شير نشخواركنندگان عرضه شده در شهرستان كرج بود. مواد و روش‌ها: تعداد 60 نمونه شير خام در دو فصل تابستان و پائيز (شامل 20 نمونه شير گاو، 10 نمونه شير گاوميش، 10 نمونه شير شتر، 10 نمونه شير گوسفند، 10 نمونه شير بز) از مراكز عرضه اين محصولات در شهرستان كرج به صورت تصادفي نمونه‌گيري و جهت ارزيابي ميزان آفلاتوكسين M1 به روش الايزا مطابق دستورالعمل كيت الايزاي AFM1 (Biopharm R, Germany) براي سنجش آفلاتوكسينM1 در شــير استفاده شد. به آزمايشگاه بهداشت و كنترل كيفي مواد غذايي دانشكده دامپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي شهركرد انتقال داده شدند. تجزيه و تحليل آماري جهت تعيـين تفـاوت‌هـاي موجود در ميزان AFM بين نمونـه‌هـاي شـير در نشخواركنندگان مختلـف بـا اسـتفاده از روشANOVA يـك طرفـه و دانكـن انجـام شد. تفاوت ميانگين در سطح معناداري p 05.0 اندازه‌گيري شد. از نرم افزار اكسل براي رسم نمودارها بهره گرفته شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه در تمامي نمونه‌هاي شير خام، شامل شير گاو، گوسفند، بز، گاوميش و شتر به آفلاتوكسين M1 رديابي شد. تعداد 29 نمونه (48.3 درصد) داراي آلودگي كمتر از 5 نانوگرم بر كيلوگرم، 27 نمونه‌ (45 درصد) داراي آلودگي در محدوده 5 20 نانوگرم بر ليتر، و 4 نمونه (6.70 درصد) در محدوده 50 20 نانوگرم بر ليتر به آفلاتوكسين آلوده بودند. همچنين در اين مطالعه هيچ‌كدام از نمونه‌هاي شير خام نشخواركنندگان، آلودگي فراتر از 50 نانوگرم بر ليتر را نداشتند. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه هيچ‌كدام از آفلاتوكسين‌هاي مطالعه حاضر فراتر از استاندارد نبودند. با توجه به آلودگي پائين‌تر از استاندارد ايران؛ اروپا و آمريكا در مطالعه حاضر، استفاده از شيرهاي نشخواركنندگان عرضه شده درشهرستان كرج نمي‌تواند براي سلامت مصرف كنندگان مخاطره‌اي داشته باشد.