مدلي براي كسب‌وكار پلتفرمي در مرحله‌ي ورود به بازارهاي پلتفرمي ديجيتال در ايران

محبوبيت مدل كسب‌وكار پلتفرمي در سال‌هاي اخير در سطح جهاني و نيز در سطح ايران، اما عدم توفيق برخي از پلتفرم هاي راه اندازي شده در صنايع مختلف نياز به مطالعات ميداني در سطح كشور درباره عناصر مدل كسب وكار پلتفرمي و نحوه چينش اين عناصر در ورود به بازارهاي پلتفرمي را براي تعميق دانش در اين حوزه نمايان كرده است. اين پژوهش در راستاي همين موضوع ابتدا با استراتژي مطالعه چند موردي و انجام مصاحبه نيمه ساختاريافته با مديران ارشد و مياني و جمع آوري گزارش‌هاي آرشيوي مرتبط به موضوع با استفاده از نمونه گيري نظري، از سه پلتفرم تپسي، اسنپ و كارپينو صورت گرفت كه در طي آن 23 مصاحبه انجام شد و از 11 گزارش آرشيوي استفاده شد و با استفاده از تحليل مضمون مورد تحليل قرار گرفتند. درنتيجه 8 مقوله به‌عنوان عناصر مدل كسب وكار پلتفرم ها در ورود به بازارهاي پلتفرمي چندسويه در قالب 29 مفهوم شناسايي شدند. پس‌ازاين مرحله با جلب نظر خبرگان فعال در اين حوزه و از طريق پرسش‌نامه با استفاده از نمونه گيري گلوله‌برفي 12 پاسخ گردآوري شد و سپس با بهره گيري از روش مدل سازي ساختاري تفسيري، مدلي از روابط بين اين عوامل استراتژيك ارائه شد. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه شرايط رقابتي پلتفرم ها به‌عنوان اولين عنصر مدل كسب وكار نفوذي بالا بر ساير عناصر مدل كسب وكار دارد و درعين‌حال وابستگي كمي به آن‌ها دارد. مؤثرترين عنصر در ورود به بازار نيز ارزش پيشنهادي به كاربران شناسايي شد كه نياز است تا با توجه به شرايط رقابتي بهينه شود.