عنوان مقاله :
امكانات آموزههاي ابن عربي در بسط طريقي نو در تفكر وجودي
پديد آورندگان :
اسفنديار ، حسين دانشگاه تربيت مدرس , فلاح رفيع ، علي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم انساني - گروه حكمت و فلسفه و منطق
كليدواژه :
ابن عربي , تفكر وجودي , تفكر متافيزيكي , حقيقت وجود , تجلي
چكيده فارسي :
تفكر متافيزيكي تفكري است كه از موجود بماهو موجود سخن ميگويد و با كاوشهاي مفهوميسعي در جستجوي حقيقت دارد. اين تفكر ، تفكر اصيلِ انسان نزد فيلسوفان دانسته ميشود، اما نميتوان تفكر را منحصر به آن كرد؛ بلكه ميتوان از تفكري وجودي سخن گفت كه ماهيت متافيزيكي- مفهومي ندارد و بهجاي موجود، پرواي حقيقت وجود را دارد و از آن پرسش ميكند. اين تفكر تفكر وجودي خوانده ميشود در فضاي سنت فكري-عرفاني اسلامي قابل طرح است. از اينرو، مسئله اصلي اين مقاله «بررسي امكانات آموزههاي ابنعربي در بسط نوعي تفكر وجودي- نامتافيزيكي است. ما به روش، كتابخانهاي- تحليلي و با بهكارگيري روش اصل موضوعي سعي در ارائه تحليلي نو از تفكر وجودي براساس مباني عرفاني ابن عربي داريم. از اينرو، با بررسي آموزههاي وي از قبيل: محوريت حقيقت وجود در عرفان،تمايز وجود و موجود، كشف المحجوب، تجلي،آيينهگي موجودات نسبت به وجود، گشودگي و معرفت حضوري به وجود، ظرفيتانديشه وي براي بسط نوعي تفكر وجودي روشن ميشود كه از طريق مواجهه و انسي حضوري (پيشامفهومي) با وجود و روشي غير از تعقل مألوف متافيزيكي، مدعي فهم هستي است. بر اين اساس، «تفكر وجودي» با محوريت حقيقت وجود و از گشودگي به آن آغاز ميشود. در ادامه با التفات و تذكر به فقر وجودي و وقوف بر آن، انسان حيثيتايويت و نسبت بيواسطه خود به وجود را درمييابد، و با كشف حجابها از تجليات وجود، به تجلي و ظهور حقيقت وجود در عرصه نفس انساني سير ميكند.