تحليل و طبقه‌بندي معني ‌شناختي استعاره‌هاي مفهومي در افعال مركب فارسي: مطالعه‌اي در چارچوب زبان ‌شناسي شناختي

پژوهش حاضر مي‏كوشد تا با اتكا بر اركان معني ‌شناسي  شناختي در تحليل استعاره به تحليل و طبقه‌بندي انواع استعاره‌هاي مفهومي و همچنين شيوۀ مفهوم‌سازي آن‌ها در ميان افعال مركب فارسي بپردازد. روش‏تحقيق‏ توصيفي ـ تحليلي ‏است. جمع‌آوري داده‌ها از طريق  فرهنگ 8 جلدي سخن  و همچنين پايگاه دادگان زبان فارسي صورت گرفته است. داده‌هاي پژوهش بالغ بر 1000 فعل مركب فارسي است كه در قالب 20 همكرد رايج زبان فارسي كه به ازاي هر كدام 50 تركيب فعلي از زبان فارسي مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. درواقع هدف نگارندگان اين است تا انواع استعاره‌هاي مفهومي و بسامد آن‌ها و همچنين شيوۀ مفهوم‌سازي آن‌ها را در زبان فارسي تحليل كنند. هدف اصلي جستار پيش رو پاسخ‌گويي به پرسش‏هاي زير است: 1. مفهوم‌سازي استعاري در افعال مركب زبان فارسي چگونه شكل مي‌گيرد؟ 2. از ميان استعاره‌هاي مفهومي رايج كدام يك داراي بسامد وقوع بيشتري است؟ نتايج نشان دادند كه در اين پيكره پنج حوزۀ مبدأ  شيء، ظرف، انسان، جاندار و ماده كه همگي متعلق به استعاره‌هاي هستي‌شناختي هستند با اختلاف زيادي (به‌ ويژه دو حوزۀ اول) پربسامدترين حوزه‌هاي مبدأ در اين پيكره از زبان فارسي هستند.