بررسي لغزش‌هاي محمد بن لاد دهلوي در شرح مخزن الاسرار

پژوهش حاضر به بررسي شرح مخزن الاسرارِ محمد بن لاد دهلوي مي پردازد و ضمن معرفي بيشتر اين شرح، به برخي از لغزش‌ها و خطاهاي شارح در توضيح ابيات متمركز مي‌شود. در بين شروح قديميِ مخزن الاسرار، چند شرح از شهرت بيشتري برخوردار شده‌اند، مشهورترين آنها شرح محمد بن قوام بلخي معروف به كرّي است، پس از آن، شرح قاضي ابراهيم تتوي اهميت دارد، شرح حاضر از محمد بن لاد دهلوي نيز مورد نظر نظامي‌شناسان قرار گرفته است. البته اين شرح در مقايسه با دو شرح ديگر، لغزش‌هاي زيادي دارد و در اين پژوهش، برخي از اين خطاها بررسي مي‌شود. هدف اصلي پژوهش حاضر پرداختن به همين لغزش‌ها و خطاهاست. پژوهش حاضر به شيوۀ توصيفي، مقايسه‌اي و تحليلي، مبتني بر اسناد و نسخ خطي انجام شده، كه پس از بررسي نسخۀ خطي شرح مخزن الاسرار محمد بن لاد دهلوي، به ارزيابي و تحليل اجمالي آنها مي‌پردازد. لغزش و خطا در معناي ابيات، اشارات و تاويل‌هاي آن نشان مي‌دهد كه محمد دهلوي دريافت دقيقي از اين ابيات ندارد و فارغ از ضعف جمله‌بندي و ساختارهاي ظاهري كلام، در تشخيص اغراض نظامي مانند شارحان ديگر عمل نكرده و شرح او چندان فاضلانه و پرمغز نيست.