فروپاشي ساختارها و ظهور كاريزماي ملي (مقايسۀ تطبيقي انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامي)

اين مقاله به بررسي فرايند شكل‌گيري رهبري كاريزماتيك در ايران با تمركز بر دو مقطع تاريخي پيش از انقلاب مشروطه و پيش از انقلاب اسلامي مي‌پردازد. با استفاده از روش تحليل تطبيقي‌تاريخي و رويكرد پيرومحور، تحقيق به تحليل نقش بحران‌هاي اجتماعي، اقتصادي، مشاركت، مشروعيت و ايدئولوژي‌هاي فرهنگي در ظهور رهبري كاريزماتيك مي‌پردازد. نتايج نشان مي‌دهد كه در حالي كه بحران‌هاي اقتصادي و مشروعيت به‌تنهايي براي ظهور رهبري كاريزماتيك كافي نيستند، تركيب بحران‌هاي اجتماعي و اقتصادي با ازجاكندگي نهادي و ايدئولوژي‌هاي مبتني بر فرهنگ سنتي مي‌تواند به شكل‌گيري رهبري كاريزماتيك منجر شود. مقايسۀ تطبيقي داده‌ها از دورۀ قاجار و پهلوي، تأثير عميق تغييرات ساخت اجتماعي و بحران‌هاي گسترده بر ظهور رهبري كاريزماتيك را نشان مي‌دهد. اين مطالعه به درك بهتر عواملي كه به ظهور رهبران كاريزماتيك در شرايط بحراني منجر مي‌شود، كمك مي‌كند.