برنامه‌ريزي راهبردي بازآفريني بافت فرسوده شهر زنجان از منظر پدافند غيرعامل

زمينه و هدف: مقوله دفاع در برابر بحران حمله نظامي، يكي از مهم‌ترين مسائل در شكل‌گيري شهرهاي نخستين بود كه به‌عنوان يكي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي نهادهاي اداره جوامع در نظر گرفته مي‌شده است با توجه به قرارگيري بسياري از مراكز حياتي، حساس در شهرها، تخريب آن‌ها اثرات بسيار سنگيني را بر سازمان فضايي شهر وارد آورده و منجر به برهم خوردن تعادل سيستم‌ها شهري مي‌شود. از اين‌رو ضرورت برنامه‌ريزي و اقدامات پيش‌گيرانه در شهرها در زمان صلح از جنبه‌هاي مختلف برنامه‌ريزي فضايي احساس مي‌شود كه اين اقدامات با عنوان پدافند غيرعامل در كشور مطرح مي‌شود. هدف پژوهش حاضر شناسايي اصول پدافند غيرعامل در برنامه‌ريزي فضايي بافت فرسوده شهر زنجان در مواجه با حمله نظامي است.روش: براي گردآوري از روش‌هاي مرور منابع و اسناد (مطالعات اسنادي) و پيمايش ميداني (مشاوره و مصاحبه) استفاده‌شده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف در گروه پژوهش‌هاي كاربردي و بر اساس روش و ماهيت، نيز در گروه پژوهش‌هاي توصيفي قرار دارد. با استفاده از روش «مطالعات اسنادي» و مراجعه به منابع و پايگاه‌هاي اينترنتي اجزاي ساختار نهادي شناسايي‌شده است. در ادامه با استفاده از روش‌هاي «فن دلفي» و «تحليل محتوا» مورد تحليل قرارگرفته است. و سپس با استفاده از روش‌هاي«تحليل عوامل راهبردي دروني و بيروني» و «فن تحليل ميدان نيرو»، جنبه‌هاي مثبت و منفي عملكرد آن شناسايي و معرفي‌شده شده‌اند.يافته‌ها: يافته‌ها حاكي از عرصه‌هاي تصميم‌گيري، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهديد شناسايي‌شده در قالب سه عرصه فضاهاي دروني، مجراهاي ارتباطي و ساختار نهادي است كه در قالب جدول ارائه شده است.نتيجه‌گيري: نتايج نشان مي‌دهد كه وجود ضعف، قوت، تهديد و فرصت در عوامل دروني، مجراهاي ارتباطي و زيرساختي و ساختار نهادي بافت فرسوده، مانند تراكم جمعيت، دسترسي، فرسودگي بافت، عملكرد سازمان‌ها مي‌تواند در برنامه‌ريزي راهبردي پدافند و در مديريت بحران به‌عنوان فاكتورهاي اساسي نقش ايفاء كند.