تحليل و واكاوي نقد جامعه شناسي لوسين گلدمن در نمادپردازي عناصر طبيعي شعر معاصر(مطالعۀ موردي: اشعار اخوان‌ثالث، احمد شاملو و فروغ فرخزاد)

زمينه و هدف: تحليل و ارزيابي جامعه شناختي آثار ادبي بويژه شعر معاصر از طريق دستيابي به پيشينۀ فكري و آگاهيهاي ممكن و جهان‌نگري شاعر، ساختارهاي گوناگون فكري جامعه اي را كه هنرمند عضوي از آن محسوب ميشود، بخوبي آشكار ميسازد. نمادهاي طبيعي كه برگرفته از جهان پيرامون شاعر هستند، ميتوانند در خوانشي جامعه شناختي، بازتاب دهندۀ جهان‌نگري شاعر باشند. اين پژوهش بنا دارد با تحليل و واكاوي شعر معاصر و نمادهاي طبيعي در شعر مهدي اخوان ثالث، احمد شاملو و فروغ فرخزاد بر اساس نظريّه جامعه شناسي لويس گلدمن به نظام فكري غالب در انديشۀ اين شاعران دست يابد. روش پژوهش: جستار پيش‌رو در نگاه جامعه شناختي خويش از روش كتابخانه اي توصيفي ـ تحليلي بهره گرفته و متن اشعار منتخب را در چارچوب نظريۀ نقد جامعه شناختي با مداقه در آثار و نوشته هاي لوسين گلدمن، بازخواني نموده است.يافته هاي پژوهش: لوسين گلدمن جامعه شناس معروف با تكيه بر نظريّه ساختارگرايي تكويني خود به رمزگشايي و تحليل جامعۀ منعكس شده در آثار ادبي ميپردازد و بر اين نكته تأكيد دارد كه آثار ادبي، جامعه را در درون خويش با تمامي زوايا و ابعاد پيدا و پنهان، خلق ميكند. اخوان ثالث، شاملو و فرخزاد هر سه از شاعراني هستند كه ميتوان ردپاي توجّه جامعه شناختي به ابعاد گوناگون و زواياي مختلف زندگي، مشكلات، فضاي سياسي و فرهنگي جامعه را در اشعارشان دنبال كرد.نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش نشان ميدهد هر سه شاعر بويژه در دورۀ دوم شاعري خويش و از سالهاي پس از كودتاي 28 مرداد 1332 در برابر مقوله هاي اجتماعي عصر واكنش نشان داده و بمثابه يك كنشگر، فعّال سياسي و منتقد اجتماعي توانسته اند تضادها، تباهيها، فقر، بيعدالتي، استبداد و... را با نمادگرايي بكمك عناصر طبيعي بصورتي تأثيرگذار بيان كنند و تصويري واضح از جامعۀ پهلوي دوم ارائه نمايند.