كشف پادآرمانشهر سهراب سپهري در كتاب مرگ‌رنگ

رنگ را ميتوان ابزارِ انتقال احساس براي سهراب سپهري كه شاعري نقاش است، دانست. او در اوّلين كتاب خود با نام «مرگ رنگ» از دنياي بي‌رنگي، سخن ميگويد و مرگ رنگها در آن مشهود است. هدف از نگارش اين مقاله كشف ويژگي‌هاي پادآرما‌نشهر وي است كه با كاوش در اشعارش، با روش توصيفي- تحليلي به بار معنايي رنگها و نمادها در خلقِ فضا توجه شده و با روش تطبيقي، ويژگيهاي معكوس آرمانشهر او در شعر «پشت درياها» از كتاب «حجم سبز»، همينطور ويژگيهاي شهر غريب كه در همين شعر به آن پرداخته است با ويژگيهاي شهري كه سهراب با استفاده از مفهوم رنگها و نمادها در «مرگ‌رنگ» به تصوير كشيده، بررسي و مقايسه ميشود. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، «هشت كتاب» سهراب سپهري ميباشد كه توسط نشر طهوري منتشر شده است. چنين به نظر ميرسد پهنۀ بي‌رنگِ ترسيم شده در كتاب «مرگ‌رنگ» او كه گوياي زندگي در فضايي رعب‌انگيز ميباشد، تاريك و مملو از تنهايي‌ست و شاعر آن را با نمادها و رنگهاي تيره با بار معنايي منفي ساخته است؛ ميتوان اين فضا را با «شهر غريب» كه شاعر در شعر پشت درياها از كتاب حجم سبز، از آن ياد و دور شدن از آن را تاكيد ميكند، تطبيق داد. دليل بسامد بيشتر رنگ سياه و تعابير معادل در آن در «مرگ رنگ»، اين است كه شاعر بي رنگي و مرگ رنگها را با سياهي و تيرگي معادل دانسته است؛ شهري كه با نمادهاي منفي و رنگ غالب سياه در اين كتاب ميبينيم، پادآرمان شهر اوست كه ترجمان بي‌رنگيست.