چگونگي تعلق قدرت الهي به شرور از منظر كلام اسلامي

امروزه يكي از شبهات مهم در باب وجود خدا و همچنين صفات خدا، شبهه شرور است كه نه تنها خداناباوران بلكه خداباوران را نيز دچار چالش كرده است. در واكاوي شرور عالم روشن مي شود كه شر در عالم ماده موجب نقص به ساحت ربوبي نمي شود و ادراك شر توسط انسان اسباب متعددي دارد. لذا از آنجا كه شر وجودي است، خير است و اين نقيصه تنها با نگرش انسان به شر اصلاح مي شود. به طوريكه شرور گاهي به واسطه تزاحمات عالم ماده و گاه به سبب سوء اختيار انسان و گاهي نيز در واقع امر، شري وجود ندارد و تنها در نگاه انسان مطلوبيت لازم را ندارد. چرا كه در برقراري تعادل كلي عالم و نظام احسن، همه امور مطابق ميل و خواسته انسان نيست. بلكه ضرورت علي و معلولي تعيين كننده حوادث عالم است كه انسان نيز سهمي به مقتضاي اختيار خود در اين روند تكاملي دارد. بنابراين هر چند شرور مطلوب انسان نيستند اما نظام علي معلولي جهان، حكايت از قدرت و فاعليت دائمي خداوند و تاثير اختيار انسان به عنوان موجودي طبيعي، در اين نظام طبيعي دارد. به طوريكه نمي توان آثار موجودات عالم را از نظام عليت حذف كرد. بنابراين در درجه اول، با اصلاح عملكرد فردي، مي توان از شر جلوگيري كرد. علاوه بر اينكه شر مقتضاي عالم ماده و قدرت الهي در نظام علي معلولي است.