تحليل نشانه‌شناختي و كاركردهاي «خواب و واقعه» در صفوة الصفا ابن‌بزاز اردبيلي

نشانه‌هاي زباني هر اثر با توجه به تجربه‌هاي عرفاني و شرايط زماني، مقامي و زيستي عارف مي‌تواند بر معاني متعددي دلالت كند. جست‌وجوي اين آفاق معنايي و آشكاركردن روند توليد معنا از رويكردها و اهداف دانش‌ نشانه‌شناسي است. امبرتو اكو با احاطه بر روش‌هاي گوناگون تحليل در نشانه‌شناسي و ويژگي‌هاي هر يك از اين روش‌ها كوشيده است تا نظريه‌اي تركيبي و تفسيري در اين راه به وجود آورد. هدف پژوهش حاضر آن است كه فرايند توليد واقعه و فهم و تفسير آن را تبيين كند. در نتيجه اگرچه واقعه به‌طورمعمول پيامي براي سالك از عالم معنا در نظر گرفته مي‌شود، از ديدگاه نظريۀ «توليد نشانه»‌ واقعه سكه‌اي است كه در يك رو مسير ارتباطي ميان سالك با عالم معناست و رويي ديگر پيامي كه از عالم معنا به سالك مي‌رساند. سالك گيرندۀ پيام است، اما قادر به ادراك معناي پيام نيست، تنها مي‌تواند پيام را به نشانه‌هاي زباني تبديل كند. پير و مراد مفسر واقعه است و اوست كه پيام اصلي واقعه را براي سالك آشكار مي‌كند. در ديگر سو واقعه خود نشانه‌اي است كه كاركردهايي دارد و از آن جمله مي‌توان به تكاپو براي يافتن و كاركردهاي تعليمي اشاره كرد.