بررسي و تحليل انتقال شرّ در متون عرفاني فارسي

كرامت از پديده‌هاي بسيار مهم در متون صوفيه است. يكي از انواع كرامت‌هاي مبتني‌‎بر تصرف در نفوس، انتقال شرّ است كه دقيقاً نقطۀ مقابل شفابخشي است. در اين مقاله سعي شده ‌است باتكيه‌بر مهم‌ترين متون عرفاني بر پايۀ مطالعات كتابخانه‌اي و به روش توصيفي‌تحليلي و البته تطبيق با اسطوره‌ها مسئلۀ انتقال شرّ و انگيزه‌ها و انواع آن در حكايت‌هاي عرفاني بررسي شود. براساس يافته‌هاي تحقيق در اين‌گونه حكايت‌ها، صاحب كرامت شخصي سالم را با مقاصد و نيات مختلف ازطريق قدرت معنوي به شرّ (مرگ يا بيماري) مبتلا مي‌كند. انگيزه‌ها و اغراض انتقال شرّ عبارت‌اند از تشفي خاطر شيخ، اثبات قدرت معنوي شيخ، مطيع‌ساختن مريدان، دفع بلا و ستم از مردم، تنبيه و هدايت منكران، دفاع از خود (در موقعيت گناه يا وضعيت نامطلوب) و بلاگرداني. افزون‌بر انگيزه‌ها، انتقال شرّ از دو منظر قابل طبقه‌بندي است: نخست از منظر دائمي (مرگ) يا موقتي (بيماري) بودن، دوم از جهت مستقيم (آگاهانه) و غيرمستقيم (ناآگاهانه) بودن انتقال شرّ.