پديدارشناسي ناظر به ديگري از ديدگاه دنيل دنت: نقد دنت بر پديدارشناسي هوسرل

پديدارشناسي ناظر به ديگري اصطلاحي است كه دنيل دنت در مقابل پديدارشناسي هوسرل وضع كرد و هدف آن بررسي مسألۀ آگاهي است از منظر سوم شخص، آن گونه كه در علوم طبيعي رواج دارد. دنت پديدارشناسي هوسرل را به علت اتكاي آن بر درون نگري و منظر اول شخص و نيز عدم امكان ايجاد اجماع مورد انتقاد قرار مي دهد. نتيجۀ اين امر شكاكيت، خودتنهاگرايي و نسبي گرايي است. به نظر دنت، يگانه روش مناسب و قابل اجماع براي پژوهش دربارۀ آگاهي اين است كه از منظر سوم شخص بر فرايندهايي كه در مغز جريان دارند و از راه درون نگري و از ديدگاه اول شخص در دسترس نيستند، تمركز كنيم. بر همين اساس، دنت الگوي پيش نويس هاي چندگانه را در تقابل با تماشاخانۀ دكارتي براي بررسي مسألۀ آگاهي پيشنهاد مي كند كه طبق آن، همۀ انواع ادراك و تفكر و فعاليت ذهني در مغز با فرايندهاي چندجهتي موازيِ تفسير و شرح و بسط درون دادهاي حسي همراه مي شوند. در اين مقاله، از اين ادعا دفاع شده است كه ملاك ذات نگري براي تفكيك روش درون نگري از پديدارشناسي، با توجه به مخالفت دنت با هر گونه رويكرد ذات گرايانه در بررسي مسألۀ آگاهي، كارايي ندارد. به علاوه، اولويت رويكرد سوم شخص از نظر دنت مجالي را براي علم پديدارشناختي مبتني بر منظر سوم شخص باقي نمي‌گذارد.