بازخواني سياست‌هاي توسعه‌اي دولت‌هاي پنجم و ششم جمهوري اسلامي و تطبيق آن با الگوي دولت‌هاي توسعه‌گرا

هدف پژوهش حاضر بازخواني سياست‌هاي توسعه‌اي دولت‌هاي پنجم و ششم جمهوري اسلامي ايران به رياست هاشمي رفسنجاني منطبق با الگوي ارتباطي دولت‌هاي توسعه‌گرا است. براساس نظر پيتر اوانز، دو ويژگي اصلي دولت‌هاي توسعه‌گرا، اتكا بر ديوان‌سالاري وبري و درآميختگي دولت با جامعه مدني است. اين دو ويژگي، با روش تحليل محتواي كيفي در عناوين خبري روزنامه اطلاعات طي سال‌هاي 1368 تا 1376 (دوره هشت‌ساله دولت‌هاي پنجم و ششم) رصد شده است. نتايج نشان مي‌دهد، طي اين سال‌ها مؤلفه‌هايي نظير توسعه منابع انساني، اصلاح روش‌ها و سيستم‌هاي اداري، اصلاح ساختار و تشكيلات اداري و قوانين و مقررات‌گرايي ذيل ويژگي دولتي متكي بر ديوان‌سالاري وبري، حجم زيادي از مصاحبه‌ها، سخنراني‌ها، گفت‌وگوهاي خبري دولت را به خود اختصاص داد، اما در سوي ديگر در زمينه بررسي درآميختگي دولت با جامعه مدني، هيچ سخني از جامعه مدني به چشم نمي‌خورد. جامعه مدني جاي خود را به توده سازمان‌نيافتۀ مردم داده است. اتكاي دولت بر نقش توده مردم، صرفاً در توسعه اقتصادي كشور و عمدتاً در نظارت بر اصلاحات اداري مدنظر است؛ به اين ترتيب، براساس مدل اوانز، اين ‌گونه از دولت صرفاً از يك ويژگي دولت توسعه برخوردار بوده و به‌نوعي واجد توسعه‌گرايي ناقص دولت بوده است.