بررسي ترجيح طايفه‌اي در رفتار انتخاباتي و عوامل مرتبط با آن در شهر ياسوج در يازدهمين دورۀ انتخابات مجلس شوراي اسلامي

مطالعات رفتار انتخاباتي قوميتي در ايران، معمولاً در مكان‌هايي انجام شده‌اند كه مبتني بر قوميت‌هاي مختلف‌اند. پژوهش حاضر از چشم‌اندازي متفاوت در شهر ياسوج كه داراي يك قوم غالب است، انجام شده است. در اين مطالعه تلاش شده است تا ترجيح طايفه‌اي در رفتار انتخاباتي مطالعه شده و رابطه آن با هويت طايفه‌اي و سنت‌گرايي بررسي شود. اين پژوهش از نوع پيمايشي بود. جامعه آماري پژوهش همۀ شهرونداني بودند كه در انتخابات يازدهمين دوره مجلس شركت كردند. درمجموع، 406 نفربه روش نمونه‌گيري تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. ابزار تحقيق براي سنجش سنت‌گرايي و هويت طايفه‌اي، پرسشنامه‌هاي پژوهشگرساخته بود كه با استفاده از اعتبار سازه، تعيين اعتبار شده و با استفاده از همساني دروني به روش آلفاي كرونباخ تعيين پايايي شدند. براي سنجش متغير وابسته ترجيح طايفه‌اي، از انطباق پاسخ‌هاي پاسخ‌گويان به سؤال درباره طايفه‌شان و سؤال درباره كانديداي انتخابي‌شان استفاده شد؛ بر همين مبنا، مشاركت‌كنندگان در تحقيق، به دو گروه با ترجيح طايفه‌اي و بدون ترجيح طايفه‌اي دسته‌بندي شدند. يافته‌هاي توصيفي تحقيق نشان داد، برخلاف انتظار، تنها 6/38 درصد از افراد براساس تعلقات طايفه‌اي رأي مي‌دهند. يافته‌هاي استنباطي با استفاده از تحليل رگرسيون لجستيك نشان داد، متغيرهاي سنت‌گرايي و جنسيت، احتمال ترجيح طايفه‌اي در رفتار انتخاباتي را افزايش مي‌دهند، اما متغير تحصيلات دانشگاهي، احتمال ترجيح طايفه‌اي در رفتار انتخاباتي را كاهش مي‌دهد. به‌علاوه، يافته‌هاي تحقيق نشان داد، متغيرهاي هويت طايفه‌اي، سن، وضع تأهل و وضع شغلي، رابطه معناداري با ترجيح طايفه‌اي در رفتار انتخاباتي ندارند و قادر به پيش‌بيني معنادار آن نيستند. با توجه به يافته‌هاي تحقيق، برخي ملاحظات بايد مدنظر قرار گيرند كه در انتها به آن‌ها اشاره شده است.