بررسي ابعاد الگوي اشتراك‌گذاري اطلاعات كتابخانه‌هاي دانشگاهي (ايران)

هدف: اشتراك‌گذاري اطلاعات توسط كتابخانه‌هاي دانشگاهي مانعي اصلي و جدي در جلوگيري از توليد مجدد و كمك به كاهش هزينه‌ها و صرف وقت پژوهشگران در سطح ملي و بين‌المللي است. اين پژوهش با هدف بررسي ابعاد الگوي اشتراك گذاري اطلاعات در كتابخانه‌هاي دانشگاهي ايران انجام شده است. روش‌ پژوهش: پژوهش از نوع كاربردي، از نظر داده ها آميخته اكتشافي و با استفاده از روش داده بنياد (مرحله كيفي) و پيمايشي مقطعي (مرحله كمي) و در سال 1400 انجام شده است. جامعه پژوهش بخش كيفي، شامل كليه خبرگان علم اطلاعات و دانش‌شناسي است كه با روش هدفمند گلوله برفي، پنل دلفي و بارش مغزي انتخاب و جامعه آماري بخش كمي، شامل كتابداران دانشگاه هاي كشور هستند. در بخش كيفي گردآوري داده ها با مطالعه اسنادي و مصاحبه اكتشافي نيمه‌ساختاريافته انجام شد و در بخش كمي از پرسشنامه چندمؤلفه‌اي پژوهشگرساخته مبتني بر يافته هاي بخش كيفي استفاده شد كه براي روايي و پايايي از آلفاي كرونباخ و CVR استفاده گرديد. تجزيه و تحليل در سه مرحله اصلي كدگذاري باز، محوري و انتخابي با استفاده از نرم‌افزار ليزرل انجام شد. يافته ‌هاي پژوهش: يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه الگوي مناسب اشتراك گذاري اطلاعات در كتابخانه هاي دانشگاهي كشور، متشكل از ابعادي چون به كارگيري فناوري، سياست ‌هاي سازماني، مهارت هاي فردي و گروهي، آمادگي محيطي، الزامات اجرايي و پيش‌نيازهاي سازماني و مديريتي و داراي  20 مؤلفه است. جهت برازش الگو كليه ابعاد و شاخص‌ها در وضعيت مناسبي هستند. نتيجه‌گيري: نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه متغيرهاي مشاهده شده به خوبي مي‌توانند متغير پنهان را تبيين كنند. از آنجا كه بار عاملي تمام متغيرهاي مشاهده شده (مؤلفه ها و شاخص ها) بزرگتر از 0.3 هستند؛ بنابراين، رابطه مطلوبي بين شاخص ها (متغير مشاهده شده) با مؤلفه خود (متغير پنهان) و بين مؤلفه‌ها (متغير مشاهده شده) با هر 6 بعد (متغير پنهان) برقرار است. بنابراين، با ايجاد زيرساخت‌‌هاي لازم در حوزه فناوري اطلاعات، فرهنگ‌سازي و اصلاح فرايندها و ... ساختار سازماني مي‌توان الگوي اشتراك اطلاعات را در كتابخانه هاي دانشگاهي اجرا و پياده‌سازي نمود.