نقد و بررسي نظر فخر رازي در مورد هدف خلقت انسان با محوريت آيه 56 سوره ذاريات

قرآن كريم در آيه 56 سوره ذاريات هدف از خلقت جن و انس را عبادت خدا معرفي مي‌كند. مسئله اين پژوهش اين است كه عدليه با استناد به اين آيه، هدف خداوند از خلقت انسان را عبادت خدا مي‌داند است. اما فخر رازي در تفسير اين آيه مي‌گويد: چون خداوند كامل و بي‌نياز است، هيچ هدفي از فعل خود ندارد، لذا «لام» در «لِيَعْبُدُون» لام عاقبت است و اگر هم لام غرض باشد، به معناي هدف حقيقي نيست و تنها دال بر هدف مجازي است. در اين نوشتار با روش توصيفي ـ تحليلي و كتابخانه‌اي به بررسي نظر فخر رازي مي‌پردازيم. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه هدف خداوند به فعلش برمي‌گردد، يعني خداوند جن و انس را خلق كرد تا با بندگي به رشد و تعالي برسند. مجازي بودن غرض نيز قابل قبول نيست، زيرا اصل بر حقيقي بودن معناي جمله است. در نتيجه تفسير فخر رازي از آيه صحيح نيست و بر مبناي پيش‌فرض و مبناي كلامي او بوده است.