روابط سياسي صفويه و گوركانيان هند در عصر شاه صفي

روابط صفويه با همسايگان خود در دوره زمامداري شاه صفي، دوره‌ اي از درگيري ‌هاي نظامي و ناآرامي ‌هاي مرزي را تجربه كرد كه گرچه تهاجمات اوزبكان به خراسان، سرانجام دستاوردي براي آنان نداشت، اما دولت عثماني، بغداد را از ايران جدا كرد و قندهار نيز به دست گوركانيان افتاد. بروز اين وقايع، نشان‌ه اي از ضعف و ناكارآمدي شاه صفي در اداره كشور بود كه همسايگان را به تكاپو انداخت تا از فرصت پيش آمده پس از مرگ شاه‌ عباس اول، اهداف خود را در خصوص نواحي مورد اختلاف به اجراء گذارند. جدا شدن قندهار، فصل ديگري از روابط ايران و هند را بر سر اين ايالت رقم زد و مناسبات صفويه و گوركانيان را بار ديگر متشنج گردانيد، هر چند كه به بحراني جدي در روابط طرفين نينجاميد. در اين مقاله به شيوه توصيفي- تحليلي، روابط صفويه و گوركانيان در زمان شاه صفي و شاه‌ جهان، علل و زمينه‌ ها به‌ ويژه كشمكش بر سر قندهار و پيامدهاي آن بررسي و تحليل مي‌ شود. يافته پژوهش نشان مي‌ دهد كه قندهار همچون گذشته عامل اصلي در صورت‌ بندي مناسبات دوجانبه بوده و اقدامات شاه جهان براي تصرف اين ايالت، روابط دو دولت را شكننده ساخت؛ اما به قطع روابط كامل يا اقدام نظامي هند برضد ايران منجر نشد.