ارائه الگوي ارزيابي شاخص‌هاي كمي و كيفي فضاي سبز در شهر مشهد

وجود پارك و فضاي سبز از عناصر اكولوژيكي كليدي در جهت بهبود كيفيت زندگي شهري محسوب ميشوند. با اين وجود، فضاهاي سبز در بين مناطق شهر در ابعاد كمي و كيفي به دليل عوامل مختلف اجتماعي-اقتصادي و فرهنگي غالبا نامتوازن توزيع شده‌اند. از اين رو، برنامه‌ريزان شهري به ابزارهاي مؤثر براي ارزيابي و تحليل فضاهاي سبز در ميان مناطق شهر نياز دارند. رايج ترين شاخص مورد استفاده در ارزيابي فضاي سبز، شاخص مساحت كل فضاي سبز به جمعيت كل مي‌باشد، با اين حال اين شاخص، اطلاعاتي در مورد نحوه توزيع فضاي سبز در سطح شهر يا مناطق شهري و همچنين اثرات اكوسيستمي و اكولوژيكي آن به صورت كاملي ارائه نمي‌دهد كه نيازمند بررسي ابعاد جامع‌تر با استفاده از سنجه‌هاي جديد مي‌باشد. هدف اين مطالعه ارائه ابزارهايي براي ارزيابي جامع‌تر فضاي سبز در يك چارچوب چند بعدي دركلان‌شهر مشهد است. بدين‌منظور ابتدا به شناسايي يك مجموعه شاخص در سه بعد كمي(سرانه، درصد فضاي سبز)، كيفي(ميانگين اندازه، درصد فضاي سبز بيشتر از 0.5 هكتار، تراكم، ميانگين فاصله اقليدسي نزديك‌ترين همسايه) و دسترسي(شاخص تجمع، شاخص شكل هندسي، درصد جمعيت با فاصله 100 و 300 به فضاي سبز) با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي، نرم‌افزار فرگستس جهت ارزيابي وضعيت فضاي سبز در مناطق 17 گانه شهر مشهد مي‌پردازد. نتايج نشان مي‌دهد منطقه 17، 6 و 7 به ترتيب داراي وضعيت مطلوبي به لحاظ شاخص‌هاي مورد بررسي دارند و مناطق كم‌برخوردار 15 و 16 كه بدون برنامه رشد كرده‌اند، بدترين وضعيت توزيع فضايي پارك‌ها را در ميان مناطق شهر مشهد داشته‌اند.