تكاپوي ايرانيان براي پايه گذاري نهاد علم سياست (رشتۀ علوم سياسي از زمان تأسيس تا به امروز)

علم سياست در ايران، در ابتدا در قالب مدرسه علوم سياسي(1278ش) و بعد در قالب دانشگاه، طراحي و راه‏اندازي شد. اين الحاق سياست و حقوق با شكل‏گيري «دانشكده علوم سياسي و حقوق» با تاسيس دانشگاه تهران در 1313 تكميل شد. در دوره محمدرضاشاه هم در يك مقطع كه دانشگاه استقلال نسبي پيدا كرده بود در حوزه عمومي نيز تاثيرگذار بود و در مقطع ديگر با تغيير سيستم آموزشي و مديريتي، تلاش شد از فعاليت خودخواسته دانشگاهيان در عرصه عمومي كم شود و همان هدف تربيت كارشناس در آن دنبال شود. با انضمام رشتۀ علوم سياسي به دانشگاه، به‌خاطر ماهيت اين علم در دوران جديد، بحث مبنايي«تربيت شهروند»، در كنار «تربيت كادر متخصص و كارشناس» براي امر دولت‏مداري و ملت سازي مدرن به وظيفۀ علوم سياسي نيز اضافه شد. اين تكاپوها در راستاي تأسيس و استقرار نهادي اين رشته است.با توجه به اهميت طرح بحث نهادي دانش سياست كه در نسبت «دانشگاه»، «جامعه» و «دولت» قابل ترسيم است، سوال اين است كه آيا فعاليت هاي انجام گرفته در اين راستا توانسته است، قالب نهادي به خود بگيرد يا خير؟يافته ها حكايت از اين دارد كه با بررسي ساختار، سازمان، تشكيلات، نظام نامه ها، عملكرد افراد مهم حوزه علم دانش سياست از منظر تاريخي، مي توان به جايگاه مهم و اهميت علوم سياسي در جامعه ايراني پي برد. جنبه «انباشت انبوهي» در اين علم، جداي از «تاثيرات اجتماعي» آن نشانه‌اي بر استقرار نهادي آن دارد.در اين مقاله با روش توصيفي-تبييني به امر نهادسازي دانش سياست از ابتدا تا به امروز پرداخته مي شود.