مقوله‌هاي تاريخ اجتماعي در نامه‌هاي اخواني دورة سلجوقي(مطالعة موردي: اثر عتبه‌الكتبه از منتجب‌الدين جويني)

نامه‌هاي اخواني يا شخصي، به عنوان يك گونه منبع تاريخي، داده‌هاي اجتماعي غني را دربردارند. اين نامه‌ها كه خارج از الگويِ نوشتاري ديواني، بيشتر از سوي نگارندگان پايين دست به بالادست تحرير نوشته شده، حاوي طرح احوال و امور شخصي با مخاطب است. در جريان اين تبادل اطلاعات، امكان ظهور داده‌هاي اجتماعي و ارائة تصويري از فضاي اجتماعيِ حاكم بر زندگي روزانة مردم، فراهم مي‌شود. هدف اين بررسي، خوانشِ متن مكتوبات اخواني عتبه الكتبه از منظر تاريخ اجتماعي و شناسائي مقوله‌هاي تاريخ اجتماعي موجود در آن است. سؤال اصلي مقاله، بر مبناي روش توصيفي ـ تحليلي، اين است كه چه مقوله‌هايي از زندگي روزانه در اين مكتوبات قابليت شناسايي دارند؟ بر اساس يافته‌هاي پژوهش، ضمن آشكارسازي اهميت نامه‌هاي اخواني براي مطالعات تاريخ اجتماعي، مقوله‌هايي چون شِكوه از وضعيت اجتماعيِ پيراموني، تأثير وقوع بلاياي آسماني و طبيعي بر زندگي مردم، اشاره به سلسله مراتب اجتماعي مردم، مسائل خانواده، تاثير سياست بر زندگي روزانه و موارد نظير در جامعة عصر سلجوقي، قابل دستيابي است.