عنوان مقاله :
بررسي تطبيقي قلمرو جسم در فيزيك نوين با تبييني از تخصصهاي هستي در حكمت متعاليه
پديد آورندگان :
حيدري آل كثير ، فاطمه دانشگاه قم , موحدنيا ، معصومه دانشگاه قم - دانشكده الهيات و معارف اسلامي - گروه فلسفه و كلام اسلامي , رزمي ، حبيب الله دانشگاه قم - دانشكده علومپايه - گروه فيزيك
كليدواژه :
جسم , قلمرو جسم , حكمت متعاليه , تخصص هستي , ميدان كوانتومي , ميدان گرانشي
چكيده فارسي :
منظور پژوهش حاضر از قلمرو جسم، محدودهاي است كه مرز جسم و غير جسم را مينماياند و واكاوي آن به روش كتابخانهاي و تحليلي در فيزيك نوين و حكمت متعاليه صورت گرفت. اين قلمرو در فيزيك نوين بهواسطه مفهوم «ميدان كوانتومي» در مقياس خرد با ويژگيهاي «سيلان»، «ناجايگزيدگي»، «عدم تعين» و «يكپارچگي» شناخته ميشود و امتداد آن در مقياس كلان بهواسطه مفهوم «ميدان گرانشي» تا بينهايت محاسبه ميگردد. ايده پژوهش حاضر تحليل اين يافتهها با تكيهبر مبحث «تخصص هستي» است كه بهنظر الگويي در هستيشناسي است. تخصص هستي به اين معنا است كه ميتوان به حقيقت واحد با سه رويكرد متفاوت نگريست؛ تخصص اول رويكردي بر مبناي وحدت وجود، تخصص دوم بر مبناي تشكيك وجود و تخصص سوم بر مبناي ماهيت است. با اتكا بر هر تخصص، قلمرويي متفاوت از جسم در نگاه فلسفي جلوه ميكند. در تطبيق آنها مشخص ميشود بيان فيزيك نوين از قلمرو جسم منطبق بر تخصص سوم هستي در حكمت متعاليه است و هردو، جسم را بيحدومرز معرفي ميكنند؛ اما مسئله اين است كه چنين قلمرويي نميتواند گوياي مفاهيمي باشد همچون عليت؛ كه همواره موضوع مناقشههايي در علم و فلسفه بوده؛ چراكه جايگاه درك اين مفاهيم در قلمرو منطبق بر تخصص دوم هستي است. به نظر ميرسد شناخت همهجانبه قلمرو جسم با نظر به ابعاد وجودي و ماهيتي آن در التفات به هر سه تخصص صورت ميگيرد.
عنوان نشريه :
انديشه ديني
عنوان نشريه :
انديشه ديني