اشباع نيافتگي سرزميني افغانستان و پاكستان و امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران

با خروج نيروهاي نظامي آمريكايي و ايساف از افغانستان در سال 2021 و تصرف قلمرو اين كشور توسط نيروهاي طالبان، موضوع امنيت مرزهاي شرقي دوباره به يكي از دغدغه‌هاي اساسي امنيتي براي جمهوري اسلامي تبديل شده ‌است. افغانستان و پاكستان با حدود دو هزار كيلومتر مرز مشترك با ايران، اختلافات مرزي شديدي با يكديگر دارند. با بازگشت طالبان به قدرت در سال 2021، روابط آن‌ها پيچيده‌تر شده و تبعات عميقي بر امنيت ملي جمهوري اسلامي خواهد داشت. سؤال اصلي مقاله اين است كه «ريشه اختلافات پاكستان و افغانستان چيست و چگونه بر امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران تأثيرگذار بوده‌است؟» فرضيه مقاله نيز اين گونه صورت‌بندي شده ‌است: «ريشه اصلي اختلافات پاكستان و افغانستان، مرز ديوراند است. چون افغانستان اين خط مرزي را به رسميت نشناخته‌، لذا، پاكستان همواره به دنبال ناكامي دولت مركزي افغانستان بوده ‌است. اين وضعيت زمينه‌ساز فعاليت گروه‌هاي تروريستي چون داعش، افزايش توليد مواد مخدر، تداوم آوراگي افغان‌ها، مداخله خارجي و استقرار طالبان به عنوان رقيب ايدئولوژيك جمهوري اسلامي شده؛ كه هر كدام تهديدي عليه امنيت ملي ايران ‌است». يافته‌هاي مقاله نشان‌ مي‌دهد راهبرد پاكستان در افغانستان، موجب ايجاد دولت وابسته، ضعيف و ناكام در اين كشور شده ‌است. نتيجه آن، فراهم‌شدن بسترهاي ضد ‌امنيتي براي جمهوري اسلامي ايران ‌است. داده‌هاي مقاله از طريق منابع كتابخانه‌اي، مجلات و سايت‌هاي تخصصي اينترنتي گردآوري و با رويكرد تحليل كيفي پردازش شده ‌است.