تعيين درصد زيست‌فراهمي فسفر خاكستر استخوان نسبت به مونو‌كلسيم فسفات و تأثير آن بر عملكرد، كيفيت استخوان و قابليت هضم فسفر در جوجه‌هاي گوشتي سويه آرين

استخوان منبع سرشار از فسفر و كلسيم است كه ميتوان طي فرآيندهايي آن را به خاكستر استخوان تبديل كرد. هدف از اين مطالعه استفاده از خاكستر استخوان به‌عنوان منبع فسفر و بررسي درصد زيست‌فراهمي فسفر موجود در آن بود. براي اين منظور، از 350 قطعه جوجه گوشتي در قالب طرح كاملاً تصادفي با هفت تيمار و پنج تكرار استفاده شد. تيمارهاي آزمايشي عبارت بودند از: 1) جيره پايه حاوي 0.11 درصد فسفر قابل دسترس؛ 2، 3 و 4) مكمل كردن جيره پايه با 0.05 و 0.1 و 0.15 درصد فسفر از منبع مونوكلسيم فسفات؛ 5، 6 و 7) مكمل كردن جيره پايه با 0.05، 0.1 و 0.15 درصد فسفر از منبع خاكستر استخوان. درصد زيست‌فراهمي فسفر خاكستر استخوان براساس فسفر مصرفي نسبت به افزايش وزن روزانه و خاكستر استخوان با روش نسبت شيب خط به‌دست آمد. نتايج نشان داد كه براساس افزايش وزن پرنده، فسفر خاكستر استخوان در دوره رشد و در دوره پاياني به‌ترتيب 82.37 درصد و 93.24 درصد اثربخشي زيستي داشته است. براساس نتايج حاصل از عملكرد و افزايش درصد زيست فراهمي فسفر خاكستر استخوان در دوره پاياني، مي توان نتيجه گرفت كه با افزايش زمان مصرف خاكستر استخوان، زيست‌فراهمي فسفر آن نيز افزايش يافته و توانسته است كمبود رشد اوليه را جبران كند. همچنين، براساس درصد خاكستر و فسفر استخوان درشت ني، قابليت زيست‌فراهمي فسفر خاكستر استخوان نسبت به مونوكلسيم فسفات به‌ترتيب 92.86 و 96.39 درصد بود. آناليز فاكتوريل نتايج قابليت هضم نشان داد كه با افزايش سطح فسفر خوراك و استفاده از مونوكلسيم فسفات، درصد قابليت هضم ماده خشك خوراك به‌طور معناداري افزايش مي يابد. به‌طور كلي، مي توان نتيجه گرفت كه قابليت زيست‌فراهمي فسفر خاكستر استخوان نسبت به مونوكلسيم فسفات 92 تا 96 درصد است. اين نتيجه بيانگر قابليت خوب خاكستر استخوان براي استفاده به‌عنوان منبع معدني فسفر و كلسيم است.