شكل‌گيري پديده مسكن دوم و تحول در جامعه روستايي با جريان جمعيتي از شهر به روستا موردپژوهي روستاهاي منطقه الموت استان قزوين

تحول و تنزل تدريجي كاركرد مولد در كنار بورس بازي زمين در جامعه روستايي يكي از مسائل اصلي كشورها به ويژه جوامع در حال توسعه است. روستاها به تدريج با از دست دادن جمعيت به مكان هايي متروكه تبديل شده اند. ليكن اين جريان مهاجرتي همواره از روستا به شهر نبوده و شكل معكوس آن نيز وجود داشته است. روستاهاي منطقه الموت يكي از مناطق جالب براي مطالعه در منطقه البرز مركزي ايران هستند كه در اثر مهاجرت معكوس از شهر به روستا در سال هاي اخير، جاذب جمعيت اما به صورت موقتي شده اند. اين جريان جمعيتي باعث پيدايش شتابان پديده مسكن دوم در روستاهاي اين منطقه شده كه بررسي زمينه پيدايش و آثار و پيامدهاي احداث مسكن دوم در اين روستاها هدف بحث و بررسي مقاله حاضر است. براي شناخت و تحليل آثار و پيامدهاي اين پديده از روش مصاحبه نيمه ساختاريافته و بازديد ميداني از هشت روستاي جاذب جمعيت در منطقه الموت استان قزوين استفاده شده است. به منظور سنجش ميزان اهميت آثار بلندمدت و كوتاه‌مدت روند احداث مسكن دوم در روستاهاي منطقه از روش ماتريس برنامه‌ريزي استراتژيك كمي استفاده شده است. پديده مسكن دوم در كوتاه مدت هرچند برخي تأثيرات مثبت در رونق جامعه روستايي دارد ولي از آثار گسترده منفي آن در بلندمدت نيز نمي توان غافل بود. با لحاظ رويكرد واقع گرايانه برنامه‌ريزي منطقه‌اي، پيشنهاد مقاله در مورد مسكن دوم در روستاهاي منطقه، تعديل و نظام‌بخشي گسترش آن با جهت‌گيري براي بهره‌مندي از فرصت‌هاي حاصل از پيدايش اين نوع مساكن است.