روند تاريخي زايش بورژوازي و نقش آن در فرايند توسعه‌ صنعتي غرب

شكل‌ گيري سرمايه‌ داري صنعتي با بهره‌مندي از نيرويي پويا در غرب نقطه‌ عطفي شد كه تاريخ جهان را به قبل و بعد از انقلاب صنعتي تقسيم كرد. در وقوع اين رخداد، علل و پديده‌هاي گوناگون اجتماعي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي و فني مؤثر بوده است كه در رابطه‌اي پيچيده و چندگانه بسترساز زايش سرمايه‌داري صنعتي شده است. باهم‌ستاني اين عوامل به‌گونه‌اي است كه نمي‌توان يكي از آن‌ها را در تبيين اين مسئله ناديده يا كم‌اهميت انگاشت. در اين مقاله كه از جامعه‌شناسي تاريخي وبري به‌ مثابه‌ روش و چارچوب نظري استفاده شده است پاسخ به اين سؤال دنبال شده است كه شكل‌گيري سرمايه‌داري صنعتي در اروپا چه مراحلي را طي كرد و چه عواملي بسترساز آن شد. جداي از عوامل اقتصادي‌ـ‌اجتماعي و سياسي، گذار از اقتصاد معيشتي به اقتصاد صنعتي در قاموس مفهوم توسعه نتيجۀ عملكرد بخشي از بورژوازي در غرب بوده است كه بعد از سامان‌دادن به سرمايه‌داري تجاري و فراهم‌آوردن شرايط انباشت سرمايه، با گذار از اقتصاد سوداگرايانه، به مرحله‌ سرمايه‌داري صنعتي گام نهاده شد. ازاين‌رو، حاملان اصلي دنياي صنعتي در غرب نيروهاي بازاري بودند كه با گذار از روح سوداگرايانه و مغلوب‌ساختن پرچمداران اين روحيه، زمينه‌هاي سرمايه‌داري صنعتي را در اروپا فراهم آوردند.