دولت عايق و تداوم منازعه در افغانستان

دراين مقاله، با روش كيفي و با استفاده از منابع اسنادي و كتابخانه‌اي، فهم چرايي تداوم منازعه در افغانستان بررسي شده است. دولت افغانستان از بدو تأسيس تا اكنون همواره درگير منازعه و بي‌ثباتي بوده است. ريشه‌هاي تداوم منازعه و بي‌ثباتي در افغانستان در سه سطح دسته‌بندي شده است.1. عوامل داخلي (شامل قوميت، زبان، مذهب و فقدان نهادهاي سياسي و اقتصادي)؛ 2. عوامل منطقه‌اي (عضويت كامل هيچ‌يك از مناطق هم‌جوار را ندارد؛ اما همواره از مناطق پيراموني متأثر است؛ به‌عبارت‌ديگر، يكي از مهم‌ترين عوامل تداوم منازعه در افغانستان، سرريز منازعات از مناطق پيرامون در افغانستان است)؛ 3. عوامل سطح نظام بين‌الملل (شامل رقابت قدرت‌هاي بزرگ و هم‌جواري افغانستان با چين و روسيه). پرسش پژوهش اين است كه مناطق پيراموني افغانستان چگونه در تداوم منازعه در اين كشور تأثيرگذار هستند؟ يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه براي نخستين‌بار است كه كشور افغانستان به‌عنوان دولتي عايق مطرح مي‌شود و از وضعيت حائل گذر كرده است. ازاين‌رو، افغانستان، به‌مثابة دولت عايق، به مجموعه‌هاي امنيتي و منطقه‌اي پيراموني خود (جنوب و غرب آسيا، و آسياي مركزي) متعلق نيست و به‌دليل ضعف هم‌سرنوشتي بين افغانستان و اين مناطق، به زمين‌بازيي تبديل ‌شده است كه منازعات از مناطق پيرامون در اين كشور سرريز مي‌شود. در نتيجه، اين كشور همواره درگير تداوم منازعه است.