بازشناسي گفتمان‌هاي سياسي در خانه‌موزه شهيد بهشتي بر اساس نظريه تحليل گفتمان لاكلائو و موفه

موزه‌ها به عنوان نهادهايي اجتماعي و فرهنگي، برآمده از گفتمان‌هاي گوناگون جامعه و اهداف بنيانگذاران آن، ضمن تعامل با طيف‌هاي متنوع مخاطبان، مي‌توانند بر قشرهاي مختلف جامعه نيز تأثير گذارند. نهادها و سازمان‌هاي فرهنگي براي ترويج و گسترش آرمان‌هاي انقلاب اسلامي ايران از اين ظرفيت ارتباطي موزه‌ها استفاده مي‌كنند. «خانه‌موزه مشاهير» به عنوان يكي از انواع موزه‌ها، مي‌تواند در ارتباط با اين ارزش‌هاي فرهنگي قرار گيرد. «خانه‌موزه شهيد بهشتي»، محل زندگي خانواده و شخص آيت‌الله دكتر سيدمحمد حسيني بهشتي(1360 1307خ.) از اين نمونه فضاهاست كه از سال 1392خ. در شهر تهران فعاليت دارد. اين نوشتار ضمن معرفي و بررسي اجزاي خانه‌موزه تلاش دارد به پرسش‌هاي اصلي زير پاسخ دهد: اين موزه تحت تأثير كدام گفتمان‌‌ها به بازنمايي شخصيت و زندگي آيت‌الله بهشتي مي‌پردازد؟ همچنين ساير گفتمان‌هاي موثر در اين خانه‌موزه كدام هستند؟ اين پژوهش ضمن تشريح نوآورانه چگونگي استفاده از نظريه «تحليل گفتمان لاكلائو و موفه» براي تحليل فضاي يك موزه و به طور خاص «خانه‌موزه»، نتايج زير را نيز درپي داشت: گفتمان اصلي موزه، درباره شخصيت صاحب‌خانه، در جايگاه «روحاني برآمده از خاندان علماي دين، روزآمد، آگاه به مقتضيات زمانه و مدير توانمند در تشكيلات‌سازي» است. گفتماني كه باعث شده است وجوه ديگري از شخصيت و فعاليت‌هاي آيت‌الله بهشتي كمتر ديده شود. همچنين گفتمان حاشيه‌اي اين موزه «گفتمان انقلاب اسلامي» است كه با ساختاري كمرنگ، عناصر گفتماني معدودي را مفصل‌بندي كرده است.