ريشه‌يابي عوامل قانون‌گريزي در سازمان‌هاي دولتي ايران بر اساس روش RCA

پژوهش حاضر با هدف، ريشه‌يابي عميق عوامل موثر بر قانون‌گريزي در سازمان‌هاي دولتي ايران انجام‌گرفته شده‌است. از نظر هدف، كاربردي و توسعه‌اي بوده و از لحاظ رويكردي از نوع پژوهش‌هاي كيفي و اكتشافي، در دو بخش كيفي مي‌باشد. در بخش اول با تكنيك‌دلفي و استفاده از پرسشنامه‌هاي ساختارمند، عوامل اصلي و متغيرهاي قانون‌گريزي شناسايي و در بخش دوم عوامل به ‌دست ‌آمده مرحله قبل، با كمك ابزار پنج‌چرا از تكنيك RCA و با انجام مصاحبه‌ها، ريشه‌يابي عميق گرديد. جامعه‌آماري اين پژوهش شامل 18 نفر از خبرگان، نخبگان، اساتيد دانشگاه‌ها، مديران بخش‌هاي نظارت دستگاه‌هاي اجرايي و قضات ديوان عدالت‌اداري كه خبره و آشنا به موضوع پژوهش بودند، مي‌باشند و به‌صورت غيراحتمالي و هدفمند كه در نفر 18م به اشباع نظري رسيدند. بر‌اساس نتايج حاصل از تكنيك‌دلفي 6 عامل اصلي، شامل عوامل‌اقتصادي، عوامل‌سياسي، عوامل‌فردي، عوامل‌ساختاري، عوامل‌نظارتي و عوامل‌اجتماعي و16 متغير وابسته به عوامل شناسايي گرديد و بر اساس نتايج روش RCA، سه عامل تعارض‌منافع، عدم افزايش حقوق‌ها متناسب با نرخ تورم و خلأ‌هاي موجود در قوانين به‌عنوان ريشه‌هاي قانون‌گريزي در سازمان‌هاي دولتي ايران شناسايي گرديد.