بين‌المللي‌‌سازي بازدارندگي ايران در خاورميانه، اوراسيا و جنوب آسيا

نظريه و راهبرد بازدارندگي در دوران پس از جنگ جهاني دوم و پيدايي سلاح‌هاي هسته‌اي، به دوران اوج شكوفايي خود رسيد. باوجود كاستي‌هاي بازدارندگي، اين راهبرد ازنظر قدرت‌هاي هسته‌اي، همچنان پاسخ مناسبي به معماي امنيت بوده، تا جايي‌كه درطول هشت‌دهۀ گذشته، جنگ بزرگي در ميان قدرت‌هاي اتمي رخ نداده است. در اين چارچوب، قدرت‌هاي بزرگ با كاربست روش‌هاي گوناگون، ژرفا و گسترۀ زير پوشش راهبرد بازدارندگي خود را گسترش داده و از اين راه به كارآمدسازي بازدارندگي خود پرداخته‌اند. پرسش اساسي كه اين مقاله در تلاش، براي پاسخ به آن است، چيستي ويژگي ‌هاي مفهومي بين‌المللي ‌شدن بازدارندگي به‌عنوان يك چارچوب نظري جديد و اِعمال آن بر راهبرد بازدارندگي ايران در مناطق پيراموني است. در پاسخ به اين پرسش، نگارنده با ارائۀ نظريۀ «بين‌المللي‌ شدن بازدارندگي» يا راهبرد «بين‌المللي‌سازي بازدارندگي»، با استفاده از روش كيفي موردپژوهي به كاربست اين راهبرد در سطح جهان و همچنين توسط ايران در سطح مناطق پيراموني شامل خاورميانه، اوراسيا و جنوب آسيا مي‌پردازد. بين‌المللي‌سازي بازدارندگي، راهبردي است كه در چارچوب آن، قدرتِ بازدارنده با هدف افزايش كارآمدي بازدارندگي، بخشي از ظرفيت‌هاي نظامي و امنيتي خود را به متحدان خود انتقال مي‌دهد. با توجه به گسترش تهديدهاي فرامرزي، در طول سال‌هاي گذشته، بين‌المللي‌سازي بازدارندگي متعارف با محوريت برنامۀ موشكي و گرو‌ه‌هاي شبه‌ نظامي، بخشي از راهبرد نظامي و امنيتي ايران در سطح مناطق پيراموني در خاورميانه، اوراسيا و جنوب آسيا بوده است.