تحليل سازوكارهاي بهبود مديريت منابع آب كشاورزي در اراضي شاليزاري

افزايش جمعيت جهان و در نتيجه نياز به تأمين نيازهاي غذايي از يك طرف و كاهش قابل توجه منابع تجديد شونده از طرف ديگر، سبب شده تا حجم فعاليت‌هاي كشاورزي و متعاقباً مصرف منابع آبي افزايش يابد. اين فرايند امروزه منجر به پديد آمدن مفهومي تحت عنوان معضل كم‌آبي شده است. در اين راستا و در جهت جلوگيري از بروز خشكسالي و كاهش اثرات مخرب آن، پر اهميت‌ترين موضوع حال حاضر، مديريت صحيح منابع آبي مي‌باشد. بر اين اساس تحقيق حاضر به دنبال شناسايي سازوكارهاي بهبود مديريت منابع آب كشاورزي در اراضي شاليزاري بوده است. جامعه آماري تحقيق حاضر شامل كليه كارشناسان آب‌وخاك بخش دولتي و خصوصي مرتبط با سازمان جهاد كشاورزي استان مازندران مي‌باشد (N=130). با استفاده از جدول نمونه‌گيري كرجسي و مورگان 97 نفر به‌عنوان نمونه آماري تعيين گرديد كه در نهايت تجزيه و تحليل داده‌ها بر روي 90 پاسخگو با استفاده از نرم‌افزار SPSS 16 انجام شد. ابزار تحقيق، پرسشنامه‌اي است كه روايي آن با كسب نظر اساتيد و متخصصين فن و پايايي آن با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ (0/87) تائيد گرديد. نتيجه تحليل عاملي 5 عامل اقتصادي-اجتماعي، مديريتي، فني-زيربنايي، نهادي- قانون‌گذاري و آموزشي-ترويجي را به‌عنوان سازوكارهاي بهبود مديريت منابع آب كشاورزي شناسايي نمود. پنج عامل شناسايي شده در مجموع ‏49/45 درصد از واريانس مربوط به سازوكارهاي بهبود مديريت منابع آب كشاورزي را تبيين نمودند. پيشنهاد مي‌گردد دست‌اندركاران و مسئولان ذي‌ربط با مدنظر قرار دادن عامل‌هاي شناسايي شده در جهت بهبود مديريت منابع آب كشاورزي در اراضي شاليزاري گام‌ها و اقدامات لازم را در برنامه‌ريزي‌هاي مرتبط مدنظر قرار دهند. در اين راستا پيشنهادهايي مطابق نتايج تحقيق ارائه شده است.