عوامل مؤثر بر مصرف آب، كاربردي از اقتصاد رفتاري: مطالعۀ موردي شهر يزد

رشد اقتصاي و افزايش درآمد، افزايش جمعيت و گسترش شهرنشيني عواملي مهم هستند كه افزايش تقاضاي آب را به همراه داشته‌اند. به دنبال افزايش تقاضا براي آب شيرين، كمبود منابع حياتي آب به يكي از دغدغه‌هاي اصلي سياست‌گذاران تبديل شده است و مديريت صحيح منابع آب را به يكي از اولويت‌هاي سياست‌گذاري تبديل كرده است. اگرچه استفاده از راه‌كارهاي قيمتي گزينه‌اي در دسترس در اين زمينه است، كم‌كشش بودن تقاضاي آب تأثيرگذاري اين ابزار سياستي را محدود كرده است و در نتيجه، پژوهشگران به عنوان راه‌حل‌هاي مكمل، استفاده از سياست‌هاي غيرقيمتي را در موفقيت برنامه‌ريزي براي كنترل بحران كم‌آبي در برنامه‌ريزي‌هاي سياست‌گذاران به ‌منظور كاهش تقاضا براي منابع آبي مدنظر قرار داده‌اند. در همين راستا، پژوهش حاضر اثر يكي از راه‌كارهاي غيرقيمتي بر مصرف آب را بررسي كرده است. در اين مطالعه، با استفاده از برچسب الصاقشده به قبض آب، اطلاعاتي دربارۀ ميزان مصرف آب هر خانوار و مقايسۀ آن با ميانگين مصرف محله در اختيار خانوارها قرار گرفت. براي بررسي اثر راه‌كارهاي غيرقيمتي بر مصرف آب، از آزمون تي جفت‌نمونه‌اي براي مناطق يك و دو شهر يزد طي دورۀ زماني 1398 1397 استفاده شد. نتايج نشان داد ميانگين اختلاف در مراحل پيش‌آزمون پس‌آزمون در هر دو منطقۀ تحت بررسي معني‌دار بوده و استفاده از راه‌كارهاي غيرقيمتي، ميانگين مصرف آب مشتركين را به ميزان 8.015 در منطقۀ يك و 7.041 واحد در منطقۀ دو كاهش داده است.