مقايسه و بررسي آزمايشگاهي ضريب تخليه جريان در سرريزهاي كنگره‌اي ذوزنقه اي شكل با طول كنگره هاي مساوي و نامساوي

سرريزها از جمله مهم‌ترين سازه‌هاي هيدروليكي مورد استفاده در سدها مي‌باشند كه براي تخليه مطمئن جريان‌هاي سيلابي ساخته مي‌شوند. به منظور افزايش ظرفيت تخليه سرريز، در دهانه‌هاي كوچك از سرريزهاي كنگره‌اي استفاده مي‌گردد. در پژوهش حاضر، دو هندسه متفاوت در طرح سرريزهاي كنگره‌اي ذوزنقه‌اي شكل با طول كنگره‌هاي مساوي (مدل B) و نامساوي (مدل‌هاي پنج‌گانه F) به‌صورت آزمايشگاهي و براي دبي‌هاي مختلف بررسي شده است. آزمايش‌ها با هدف كاهش تداخل تيغه‌هاي آب و افزايش راندمان و ضريب تخليه (C) سرريزهاي مذكور انجام شده است. نتايج بيانگر آن است كه در اكثر حالات ضريب تخليه سرريزهاي كنگره‌اي با كنگره‌هاي نامساوي نسبت به حالت كنگره‌هاي مساوي بيشتر است. بيشترين ميزان ضريب تخليه سرريز، زماني است كه نسبت Ht/P كمترين مقدار خود را داشته باشد. در اين شرايط با افزايش حجم آب عبوري از فلوم تا زماني كه نسبت Ht/P كمتر از 0.3 باشد، روند تغييرات (C) نسبت به Ht/P كاهشي بوده و از اين مرحله به بعد با افزايش نسبت Ht/P به بيش از 0.3، در تمامي نمونه‌هاي ساخته شده مدل‌هاي F، به علت تداخل تيغه‌هاي آب و همچنين به دليل استغراق كنگره‌هاي سرريز، تغييرات C در مقابل افزايش نسبت Ht/P بسيار ناچيز بوده و عملا ضريب تخليه سرريز در دبي‌هاي بالا تقريبا ثابت و بدون تغيير است. به‌عبارت ديگر، در سرريزهاي كنگره‌اي نامساوي كه نرخ كاهش طول برخورد تيغه‌هاي آنها بين 15 الي 27.5 درصد است، ضريب تخليه در مقايسه با سرريز‌هاي كنگره‌اي با طول كنگره‌هاي مساوي حداقل 32.4 درصد و حداكثر 35.3 درصد افزايش داشته است.