آمايش فضايي توسعه گردشگري در مناطق روستايي استان مركزي

برنامه‌ريزي براي پايداري در گردشگري روستايي نيازمند مطالعات آمايشي پايه است. تاكنون بيش از 30 روستا در استان مركزي به‌عنوان هدف گردشگري تعيين شده‌اند كه نه لزوماً همگي مستعد توسعه پايدار گردشگري هستند و نه چنين امكاني منحصر به همين تعداد است. در مطالعه حاضر، به‌عنوان يك آمايش پايه در سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي گردشگري روستايي، 130 روستاي مرتبط شناسايي و با طراحي كاربرگ جامعي، داده‌هاي موردنياز در رابطه با موقعيت روستاها، الزامات ساختاري و انساني گردشگري، انواع جاذبه‌ها و ميراث ملموس و ناملموس قابل بهره‌‌برداري، مشاغل، محصولات و رويدادها و محرك‌ها و موانع توسعه گردشگري روستايي در سطح استان، گردآوري شد. با ملاحظه همزمان سه مقوله «ميراث و جاذبه‌هاي گردشگري»، «زيرساخت‌ها و تسهيلات گردشگري» و «اشتغال و كارآفريني گردشگري» به‌عنوان پيش‌نيازهاي ضروري و پيامد مطلوب، چهار گروه متمايز براي برنامه‌ريزي‌هاي راهبردي گردشگري روستايي مشخص شدند. تنها ده روستا با وضعيت مطلوب در هر سه زمينه، مستعد پايداري در توسعه گردشگري بودند و در مقابل، گردشگري گزينه‌اي نامناسب براي 22 روستا و فاقد اولويت راهبردي در 48 روستاي ديگر تشخيص داده شد. مهم‌تر آنكه 50 روستاي برخوردار از قابليت و اولويت براي تحقق توسعه و پايداري گردشگري نيز در سه زيرگروه متمايز با نيازمندي‌هاي راهبردي متفاوت در سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي، شناسايي و معرفي شدند.