كاهش تنش منگنز در گياه كتان روغني (.Linum usitatisimum L) با استفاده از سيليسيم: يك بررسي فيزيولوژيك و مورفولوژيك

يكي از عوامل ايجاد تنش محيطي در گياهان، حضور فلزات سنگين در محيط كشت آن‌هاست. منگنز به‌عنوان يكي از عناصر غذايي ضروري كم‌مصرف در گياهان شناخته مي‌شود. با اين‌حال، انباشت اضافي منگنز در خاك و گياهان مي‌تواند آثار منفي بر فعاليت‌هاي گياهي داشته باشد، كه به كاهش جذب عناصر غذايي و در نتيجه، كاهش محصول منجر مي‌شود. در اين پژوهش، تأثير سيليسيم بر گياه كتان روغني (.Linum usitatisimum L) تحت تنش منگنز ارزيابي شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب يك طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار انجام شد. دو عامل اصلي شامل سطوح مختلف منگنز در چهار سطح (2، 250، 500 و 1000 ميكرومولار) و سيليسيم در پنج سطح (0، 0/5، 1، 1/5 و 2 ميلي‌مولار) بودند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه در بالاترين سطح تنش منگنز، محتواي پرولين، قندهاي محلول و غلظت منگنز در ريشه و شاخساره گياه نسبت به شاهد به‌ترتيب افزايش 1/5، 4/4، 2/5 و 3/1 برابري يافت. در هر چهار سطح منگنز، بيش‌ترين مقدار ويژگي‌هاي مورد بررسي از تيمار كاربرد 2 ميلي‌مولار سيليسيم به‌دست آمد. استفاده از سيليسيم منجر به افزايش محتواي پرولين و قندهاي محلول برگ و افزايش توان فتوسنتزي گياه شد. اين آثار باعث افزايش وزن خشك ريشه و شاخساره گياهان تحت تيمار با سطوح مختلف سيليسيم نسبت به سطح بدون كاربرد سيليسيم گرديد. با توجه به نتايج به‌دست آمده، استفاده از سطح دو ميلي‌مولار سيليسيم به‌عنوان يك راهكار مديريتي مؤثر در بهبود آثار مضر منگنز در گياه كتان روغني پيشنهاد مي‌شود. اين اقدام مي‌تواند منجر به كاهش ميزان منگنز در ريشه و شاخساره گياهان گردد.