مقايسه تطبيقي موانع توسعه گردشگري ايران(مورد مطالعه: اردبيل و ترابزون)

مقدمه:  از نگاه جامعه‌شناختي، توريسم پديده‌اي است كه از ديرزمان در جوامع انساني وجود داشته است و به‌تدريج در طي مراحل تاريخي مختلف به پديده‌اي فراگير و جهاني مشتمل بر موضوعات متعدد فني اقتصادي و اجتماعي رسيده است.هدف:  تحليل جامعه‌شناختي روند توسعه گردشگري ايران و تركيه و تدوين راهبرد براي گردشگري ايران است.روش شناسي:  اين تحقيق يك تحقيق توصيفي- تحليلي محسوب مي‌شود، هرچند اين پژوهش بر اساس هدف، از نوع تحقيقات كاربردي است، بر اساس نحوه گردآوري داده‌‌ها و ماهيت داده‌ها از نوع تركيبي يا آميخته (كمي- كيفي) است. جامعه آماري اين تحقيق در بخش كمي، شامل تمام شهروندان بالاي 18 سال شهر اردبيل است كه با استفاده از فرمول كوكران به تعداد 384 نفر برآورد گرديده است. شيوه نمونه‌گيري نيز به روش خوشه‌اي چندمرحله‌اي انجام‌شده است. پرسشنامه محقق ساخته با پايايي 0.97 به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي در اختيار 400 نفر از آن‌ها قرار داده شد. در بخش كيفي، جامعه آماري شامل متخصصين حوزه گردشگري است. در بخش كيفي روش نمونه‌گيري نظري، هدفمند و در دسترس خواهد بود به اين معني كه با در نظر گرفتن امكان ارتباط و دسترسي، انتخاب نمونه‌ها صورت ‌مي گيرد و در مواردي هم نمونه بعدي با واسطه و هماهنگي نمونه قبلي انتخاب مي شود. در انتها نتايج با استفاده از روش دلفي و اعداد فازي استخراج و رتبه بندي گرديد.قلمرو جغرافيايي پژوهش:  شهر اردبيل كه در شمال غرب ايران واقع شده است. و شهر ترابزون تركيه كه شهري ساحلي و در مجاورت درياي سياه در شمال شرقي تركيه واقع‌شده است.يافته ها و بحث:  نتايج نشانگر اين است كه مهم‌ترين موانع توسعه گردشگري استان اردبيل عبارتند از فقدان امكانات و تسهيلات مناسب ورود و خروج اتباع خارجي، وضعيت تبليغات مناسب جاذبه‌هاي گردشگري در رسانه هاي اجتماعي، شبكه هاي راديو و تلويزيوني و تبليغات محيطي و بيلبوردها، سطح و ميزان آگاهي اجتماعي پايين مردم جامعه ميزبان از فرهنگ جامعه گردشگران، وضعيت سرمايه گذاري داخلي و خارجي در بخش توريسم و بخش هاي وابسته به آن؛ عكس اين موانع، در واقع عوامل توسعه توريسم ترابزون هستند. در انتها نتيجه اين تحليل براي تدوين راهبرد مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.نتيجه گيري: نتايج بررسي موانع توسعه گردشگري اردبيل با دلايل توسعه گردشگري در ترابزون تركيه نشان مي دهد عوامل مشترك مورد بحث در اين منطقه داراي اولويت بندي متفاوتي است.