بررسي تطبيقي تأثير ابعاد اقتصادي، اجتماعي و كالبدي بازارچه ميلك بر كيفيت زندگي شهروندان زابل

مقدمه:  بازارچه مرزي واقع در نقاط مرزي و در جوار گمركات مجاز مي توانند فضايي را در اختيار شهروندان دو سوي خط مرزي قرار دهند تا معاملات خود را با رعايت مقررات به انجام برسانند. تاثيرات چنين بازارچه هايي نه تنها بر نقاط همجوار تاثير گذار است بلكه مي تواند از جنبه هاي منطقه اي بر كيفيت شهروندان تاثيرگذار باشد.هدف:  هدف اين مقاله بررسي تطبيقي تاثيرات ابعاد اقتصادي ،اجتماعي وكالبدي بازارچه ميلك بر سطح كيفيت زندگي شاغلين در شهر زابل است. سوال اصلي اينگونه است كه آيا بازارچه مرزي ميلك بر كيفيت زندگي ساكنان تاثيرگذاشته است؟ و در صورت تاثيرگذاري كدام ابعاد بيشترين ميزان را دارند؟روش شناسي:  رويكرد غالب تحقيق از نظر (ماهيت و روش)، توصيفي–تحليلي مي باشد. جهت سنجش تأثيرگذاري بازارچه ميلك بر روي كيفيت زندگي شاخص و گويه ها با توجه به سؤال و اهداف تحقيق در ابعاد اقتصادي، اجتماعي و كالبدي تعيين شده است كه هر كدام به گويه هاي جزيي تري تقسيم شدند و در مجموع پانزده گويه مورد سنجش و بررسي قرار گرفت. از نرم افزار SPSS براي تحليل داده ها استفاده شده است. جامعه آماري مشتمل بر سرپرستان خانوار شاغل در بازارچه ميلك به تعداد 1298 نفر مي باشد كه حجم نمونه اين پژوهش با استفاده از فرمول كوكران 254 نفر تعيين گرديد.قلمرو جغرافيايي پژوهش:  قلمرو جغرافيايي‌ شامل شهر زابل در استان سيستان و بلوچستان مي‌باشد‌.يافته ها و بحث:  نتايج پژوهش نشان مي دهد كه عملكرد بازارچه ميلك به ميزان يكساني شاخص هاي مورد بررسي را تحت تاثير قرار نداده است. نتايج رگرسيون در زمينه رتبه بندي تأثير بازارچه ميلك حاكي از آن است كه متغيير اقتصادي با 45% و متغيير اجتماعي با 37% و متغيير كالبدي با 22% به ترتيب بيشترين و كمترين مقدار تأثيرپذيري را تبيين مي نمايند. بازارچه مليك در ايفاي تأثيرگذاري بر بهبود سطح كيفي زندگي در ابعاد اقتصادي موفق عمل كرده است زيرا سطح معني داري محاسبه شده كمتر از آلفاي 05.0 مي باشد.نتيجه گيري: در سال هاي اخير شاهد اجراي بازارچه هاي مرزي در مقياس هاي متفاوت بوده ايم كه هر كدام اثرات و پيامدهاي متفاوتي را بر محيط هاي جغرافيايي بر جاي گذاشته اند. پژوهش حاضر مي تواند معيار قابل استنادي در اختيار برنامه ريزان منطقه اي بخصوص در نقاط مرزي بگذارد. به اين منظور پيشنهاداتي نيز در انتها ارائه گرديده است.