تبيين اثر مديريت دانش مشتري بر كيفيت نوآوري از طريق چابكي استراتژيك با نقش تعديل‌گر شدت رقابت: مطالعه‌اي در شركت‌هاي توليدكننده تجهيزات پزشكي

مقدمه و هدف: رقابت پيچيده باعث شده است تا شركت‌ها براي بقا و بهبود عملكرد خود بيش‌از‌پيش به تصميمات استراتژيك در مورد محصولات و خدمات خود اهميت دهند. يكي از راه‌هاي بقاي شركت‌ها بهبود كيفيت در نوآوري محصولات و خدمات شركت‌ها است؛ زيرا كيفيت مطلوب نوآوري در محصولات و خدمات در هر شركتي مي‌تواند به رشد عملكرد آن شركت منجر شود. از سوي ديگر، دانش يكي از كليدي‌ترين منابع براي شركت‌ها در پرتو اقتصاد مدرن، جامعه ديجيتال و انقلاب اطلاعاتي است؛ جايي كه شركت‌ها بر اساس ارائه محصولات باارزش و مبتني بر دانش، رضايت مشتري را جلب مي‌كنند و به رقابت مي‌پردازند. به همين دليل براي بهبود كيفيت نوآوري، تمركز بر مديريت دانش مشتري به‌منظور مديريت خواسته‌هاي مشتريان و تبديل آن‌ها به عناصر مثبت براي موفقيت شركت مي‌تواند از اهميت بالايي برخوردار باشد. قابل‌ذكر است كه ارائه بيشتر خدمات بهداشتي و پزشكي به وسايل و تجهيزات مناسب وابسته است؛ ازاين‌رو شركت‌هاي توليدي ايراني در زمينه تجهيزات پزشكي براي نوآوري و بهتركردن كيفيت نيازمند به‌كارگيري دانش دقيق هستند؛ زيرا نقش مهمي در كارايي سيستم سلامت كشور دارند؛ازاين‌رو هدف اين پژوهش، تأثير مديريت دانش مشتري بر كيفيت نوآوري با نقش ميانجي چابكي استراتژيك و نقش تعديل‌گري شدت رقابت است. روش‌ها: اين پژوهش از نوع مطالعات كمّي، فرضيه‌اي ـ استنتاجي و كاربردي است. جامعه پژوهش حاضر شامل شركت‌هاي دانش‌بنيان ايراني است كه در زمينه توليد وسايل و تجهيزات پزشكي فعاليت دارند. نمونه آماري از طريق فرمول كوكران با جامعه آماري 382 شركت، برابر با 192 نمونه برآورد شد و ابزار پرسشنامه براي گردآوري داده‌ها به كار رفت. قابل‌ذكر است كه براي اطمينان از پرسشنامه، عمليات روايي و پايايي توسط متخصصان اين حوزه صورت گرفت؛ همچنين براي تبيين موضوع چندين فرضيه ارائه شده است كه به روش مدل‌سازي معادلات ساختاري و به‌صورت حداقل مربعات جزئي ارزيابي شدند. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه مديريت دانش مشتري بر چابكي استراتژيك و كيفيت نوآوري در شركت‌هاي توليدكننده تجهيزات پزشكي اثر مثبت و قابل‌توجه دارد؛ همچنين چابكي استراتژيك به‌صورت مستقيم تأثير معنا‌دار بر كيفيت نوآوري شركت‌هاي ايراني در زمينه توليد تجهيزات پزشكي دارد؛ از سوي ديگر نقش ميانجي چابكي استراتژيك در رابطه بين مديريت دانش مشتري و كيفيت نوآوري معنا‌دار است. درنهايت خروجي نرم‌افزار نشان مي‌دهد كه متغير شدت رقابت رابطه بين مديريت دانش مشتري و كيفيت نوآوري را به‌صورت منفي تعديل‌ مي‌كند.نتيجه‌گيري: در اين پژوهش با ارائه يك الگوي مفهومي جديد در راستاي بهبود كيفيت نوآوري در شركت‌هاي توليدكننده تجهيزات پزشكي نسبت به افزايش مباني نظري موضوع و پركردن شكاف اين حيطه اقدام شد كه در مطالعات قبلي ارزيابي نشده بود. به‌طوركلي نتايج نشان داد براي اينكه شركت‌هاي توليدكننده تجهيزات پزشكي بتوانند براي بهبود كيفيت نوآوري خود اقدام كنند، نياز به تصميم‌گيري استراتژيك در زمينه مديريت دانش مشتريان دارند؛زيرا داشتن دانش مطلوب از سوي مشتريان، قابليت چابكي شركت‌ها در رويارويي با چالش‌ها و مسائل مختلف داخلي و خارجي را بهبود مي‌بخشد و رقابت بازار و تداوم فعاليت را براي اين شركت‌ها قابل‌كنترل مي‌كند. بر اين اساس، مطالعه حاضر نشان داد كه مديريت دانش مشتري يك عامل كليدي و مهم براي بهبود كيفيت نوآوري در شركت‌هاي ايراني توليدكننده تجهيزات پزشكي است كه متغيرهاي اثرگذار مانند چابكي استراتژيك و شدت رقابت را تحت تأثير قرار مي‌دهد. در اين پژوهش بر اساس نتايج، پيشنهادهاي كاربردي و نيز پيشنهادهايي براي پژوهش‌هاي آتي ارائه شده است.