مفهوم، ماهيت و اوصاف الگوي قرارداد بازِ دستورمحوردر صنعت نفت‌ و گاز با توجه به نظام حقوقي ايران

توافقات بازِ دستورمحور يكي از انواع قراردادهاي «مقادير غيرقطعي» است كه در حفاري نفت و گاز، با ملاحظه‌ نياز متناوب كارفرما به خدمات حفاري منعقد مي گردد. اين قرارداد دربردارنده‌ يك شرط اساسي است كه به اعطاي اختيار تعيين مقادير مورد معامله به كارفرما مي انجامد. اطلاق اين شرط باعث بروز چالش ابهام درباره‌ مورد معامله و بطلان اين قرارداد به دليل غرري بودن مي‌شود؛‌ اما اين مقاله براساس تفسير قصد باطني طرفين، بر اين باور است كه طرفين با توافق از اين طريق در واقع دو سطح ترتيبات توافقي تشكيل داده اند؛ در مرحله‌ اول، بدون ملاحظه‌ مقادير حجم‌هاي كار، صرفاْ به‌دنبال توافق لازم‌الاجرا مشتمل‌بر شرايط عمومي و خصوصي حاكم بر تأمين خدمات در هر فقره اقتضاي كارفرما هستند. توافق در اين مرحله، مشابه ماهيت «قولنامه» در حقوق ايران است و سطح دوم از ترتيبات توافقي متشكل از دستور كار است كه شروط مندرج در قرارداد پايه هم ‌چون چتري بر آن سايه گسترده است.