انعطاف‌پذيري در ساز و كار شروط ثبات و توازن منافع در قراردادهاي نفتي

در داوري‌هاي بازنگري فرمول قيمت ‌گذاري گاز، برخلاف ساير داوري ‌هاي تجاري بين‌المللي، داوران به حل‌ و فصل اختلافات ناشي از نقض قرارداد نمي‌پردازند، بلكه در صورت تحقق عوامل محرك مندرج در شرط بازنگري قيمت و تغيير شرايط اقتصادي قرارداد، دربارة تعديل فرمول قيمت‌گذاري تصميم‌گيري مي‌كنند. به دليل تخصصي بودن و پيچيدگي موضوع تعديل فرمول قيمت‌گذاري گاز، كارشناسان در اين دسته از داوري‌ها نقش برجسته‌اي دارند. بررسي تحقق عوامل محرك بازنگري قيمت و وقوع تغييرات مهم و اساسي در بازار، ازجمله وظايف كليدي كارشناسان است. نظرات كارشناسان در اين موضوع‌ها، گاه به هزاران صفحه نيز مي‌رسد. با توجه به نقش زياد كارشناسان، داوري‌هاي بازنگري فرمول قيمت‌گذاري گاز ماهيت ويژه‌اي دارند و اين شبهه وجود دارد كه اين امر داراي ماهيت كارشناسي است. مقالة پيش‌رو، به تحليل ماهيت خاص اين نهاد مي‌پردازد و روشن مي‌سازد كه نهاد مذكور به‌رغم نقش برجستة كارشناسان، داراي ماهيت داوري است و ماهيت آن، تصميم كارشناس به‌عنوان يكي از روش‌هاي جايگزين حل ‌و فصل اختلافات نيست.