پاسخ عملكرد و كيفيت اسانس مرزه سنبله‌اي (Satureja spicigera) به كودهاي آلي و شيميايي

اهداف: اين تحقيق به منظور افزايش عملكرد و كيفيت اسانس مرزه گونه Satureja spicigera با تغذيه گياهي مناسب در آذربايجان شرقي اجرا گرديد.مواد و روش: اين پژوهش به صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با هشت تيمار كودي (شاهد (بدون كود)، ازت(50) فسفر(25) پتاس(25) (كيلوگرم در هكتار)، كود گاوي (30 و60 تن در هكتار)، كود گاوي (30 و60 تن در هكتار) + ازت(50) فسفر(25) پتاس(25) (كيلوگرم در هكتار)، ورمي‌كمپوست (5 تن در هكتار)، ورمي‌كمپوست (5 تن در هكتار)+ ازت(50) فسفر(25) پتاس(25) (كيلوگرم در هكتار)) و سه تكرار در چهار سال (1399-1396) اجرا گرديد. در طول فصل زراعي صفات ارتفاع بوته، تاريخ گلدهي، سطح تاج‌پوشش و عملكرد سرشاخه سبز اندازه‌گيري شد. اسانس‌گيري به روش تقطير با آب مقطر و تجزيه اسانس نيز به روش كروماتوگراف گازي (GC\MS) انجام گرفت.يافته ها: بين تيمارهاي مختلف كودي از لحاظ كليه صفات تفاوت معني‌دار وجود دارد. عمده‌ترين اجزاي اسانس به ترتيب تيمول، پاراسيمن و گاماترپينن بودند. بيشترين عملكرد سرشاخه گلدار به ميزان 3687 كيلوگرم در هكتار و عملكرد اسانس به ميزان 54.65 كيلوگرم در هكتار و بالاترين كيفيت اسانس (مجموع تركيبات فنلي تيمول و كارواكرول) به مقدار 62.59 درصد با اعمال تيمار كودي ورمي‌كمپوست (5 تن در هكتار) + ازت(50) فسفر(25) پتاس(25) (كيلوگرم در هكتار) حاصل شد.نتيجه گيري: مصرف تركيبي تيمارهاي كودي مخصوصا كودهاي دامي با كودهاي شيميايي علاوه بر افزايش محصول، موجب زودرسي محصول و عدم مواجه شدن با سرماي اوايل پاييز مي‌شود. با افزايش سن گياه عملكرد اسانس افزايش، ولي محصول ديررس‌تر و كيفيت اسانس نيز كاهش يافت.