عملكرد و اجزاي عملكرد برنج در كشت تناوبي با شبدر تحت تاثير كود نيتروژن و پتاسيم

اهداف: براي استفاده بهينه از منابع موجود خاك، حفظ اراضي شاليزاري براي كشت برنج، جلوگيري از تغيير كاربري آنها و از طرف ديگر بهبود وضع معيشتي كشاورزان، بايد به كشت دوم گياهاني مانند شبدر بعد از برداشت برنج روي آورد تا به عنوان يكي از روشهاي افزايش درآمد، ضمن ايجاد اشتغال، موجب افزايش توليد و پايداري درآمد اراضي شاليزاري شود. مواد وروشها: اين آزمايش در قالب كرت هاي دوبارخرد شده با طرح پايه بلوكهاي كاملاً تصادفي در سه تكرار در سال 1398 در منطقه لوندويل آستارا اجرا شد. عامل اصلي شامل كود نيتروژن با پتاسيم هر دو در سه سطح 50، 100، 150 كيلوگرم در هكتار و عامل فرعي شامل پخش شبدرها در سه زمان مختلف مراحل رشد برنج كه شامل بعد از گلدهي، قبل از برداشت، بعد از برداشت و عامل فرعي فرعي نيز شامل گونه هاي شبدر برسيم و ايراني و يك تيماربدون كشت شبدر بودند. رقم برنج مورد استفاده در اين آزمايش رقم هاشمي بود. يافته ها: نتايج مقايسات ميانگين اثرات متقابل تيمارها نشان داد كه بيشترين ارتفاع گياه 154/5 سانتي متر) زماني به دست آمد كه 150 كيلوگرم در هكتار كود نيتروژن با پتاسيم در مرحله پخش شبدرها قبل از برداشت برنج براي گونه شبدر ايراني استفاده شد. تعداد پنجه كل در مترمربع ( 779/56 عدد) در مرحله پخش قبل از برداشت برنج و گونه شبدر ايراني نسبت به ساير تيمارها بيشتر بود. تعداد خوشه در مترمربع (235/44) و تعداد كل دانه در خوشه (116/21 عدد) در مرحله پخش شبدرها بعد از گلدهي برنج و گونه شبدر برسيم به طور معني داري نسبت به ساير تيمارها بيشتر بود. بيشترين وزن هزار دانه در شرايط كاربرد 100 كيلوگرم در هكتار كود در مرحله پخش شبدرها بعد از برداشت برنج و از گونه شبدر ايراني داراي بالاترين مقدار بود. شاخص برداشت (51/94 درصد) در مرحله پخش شبدرها بعد از برداشت برنج و از گونه شبدر برسيم به طور معني داري نسبت به ساير تيمارها بيشتر بود. نتيجه گيري: استفاده از كود نيتروژن و پتاسيم در تناوب زراعي برنج با شبدر به دليل تثبيت بيولوژيك نيتروژن و استفاده بهينه از منابع موجود در خاك سبب افزايش عملكرد و اجزاي عملكرد گياه برنج شد.