تأثير تنش كم‏آبياري بر عملكرد كمي و كيفي ارقام اميدبخش آفتابگردان

اهداف: با توجه به اينكه كشور با كمبود شديد روغن خوراكي مواجه است و كمبود آب كشاورزي ناشي از كمبود آب، محدود كننده ترين عامل توليد و بهره وري محصولات كشاورزي است،اهداف:پژوهش حاضر به‏منظور شناخت و بررسي ويژگي‏هاي مربوط به رشد و عملكرد و نيز سازگاري آفتابگردان به‏خصوص در رابطه با شرايط كم‏آبي، اجرا گرديد.مواد و روش‏ها: اين پژوهش به‏صورت كرت‏هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك‏هاي كامل تصادفي در سه تكرار و با دو عامل: آبياري به‏عنوان عامل اصلي و رقم به‏عنوان عامل فرعي در مزرعه آزمايشي مركز تحقيقات صفي‏آباد انجام گرفت.يافته‏ها: بررسي ميانگين‏ها نشان داد، تنش كم‏آبياري شديد موجب كاهش 19.03 و 26.97، 24.34 و 45.08 درصد به‏ترتيب در ارتفاع ساقه، قطر ساقه، قطر طبق و عملكرد بيولوژيك گرديده است. عملكرد و اجزاء عملكرد دانه ارقام آفتابگردان نيز تحت تأثير تنش كم‏آبياري مورد بررسي قرار گرفتند و نتايج به‏دست آمده نشان از كاهش 45.69، 49.94 و 50 درصدي، به‏ترتيب در تعداد دانه در طبق، وزن دانه‏ها در طبق و عملكرد دانه داشت. از سوي ديگر، درصد روغن دانه هم تحت تأثير كم‏آبياري به‏ميزان 26.67 درصد كاهش پيدا كرد. رقم اسكار در تيمار شاهد با ميانگين عملكرد دانه 5.34 تن در هكتار و رقم شكيرا در شرايط تنش كم‏آبياري شديد با ميانگين عملكرد دانه 2.67 تن در هكتار، به‏ترتيب بيش‏ترين و كم‏ترين عملكرد دانه در هكتار را توليد نمودند، نتيجه‏گيري: علي‏رغم مقاومت نسبي آفتابگردان به تنش كم‏آبي، حداكثر عملكرد دانه در شرايط آبياري نرمال توليد مي‏گردد. در نهايت نيز ارقام فليكس و لاباد با توجه به عملكرد دانه بالا و حفظ عملكرد در شرايط تنش كم‏آبياري به‏عنوان ارقام پُر محصول و سازگار به منطقۀ دزفول و مناطق مشابه پيشنهاد مي‏گردند.