تأثير روش‌هاي خاك‌ورزي حفاظتي در مقايسه با خاك‌ورزي مرسوم بر ظرفيت نگهداري آب و مقدار ماده آلي خاك (مطالعه موردي: يزد)

اين پژوهش به‌منظور مقايسه روش‌هاي خاك ورزي حفاظتي در مقايسه با خاك ورزي مرسوم بر مقدار نگهداري رطوبت، ماده آلي و چگالي ظاهري خاك انجام يافت. آزمايش‌ها بر روي بسترهاي بلند دائمي، بي‌خاك‌ورزي با دستگاه‌هاي SFOGGIA و Jab Planter، در يك تناوب گندم-كلزا-ذرت، طي سال‌هاي زراعي 99-1397، در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي و با سه تكرار انجام شد. از ارقام برزگر، نپتون و هيبريد SC704 به ترتيب براي گندم، كلزا و ذرت استفاده گرديد. خصوصيات مورد بررسي شامل سطوح رطوبتي خاك، چگالي ظاهري و مقدار ماده آلي خاك بود. نتايج نشان داد كه متوسط ميزان ماده آلي خاك از 0.23 درصد در ابتداي آزمايش به 0.53، 0.67 و 0.48 درصد در پايان آزمايش به ترتيب در تيمارهاي كاشت بر روي بسترهاي بلند دائمي (PRB) و بي‌خاك‌ورزي با دستگاه‌هاي SFOGGIA (NT) و Jab Planter (JP) افزايش يافت. ميزان ماده آلي خاك در خاك‌ورزي مرسوم در پايان آزمايش 0.49 درصد بود. بيشترين مقدار آب قابل دسترس بترتيب در تيمارهاي PRB (0.207 درصد)، CT (0.193 درصد) و JP (0.163) مشاهده گرديد. كمترين مقدار اين پارامتر نيز در تيمار NT (0.143 درصد) مشاهده شد. كمترين مقدار ميانگين جرم مخصوص ظاهري خاك در تيمار CT (1.47 گرم بر سانتي‌متر مكعب) و بيشترين مقدار آن در تيمار NT (1.60 گرم بر سانتي‌متر مكعب) مشاهده شد. كاربرد روش‌هاي خاك‌ورزي حفاظتي و حفظ بقايا در مزرعه مي‌تواند به بهبود ماده آلي خاك كمك نمايد. ميانگين جرم مخصوص ظاهري، ظرفيت نگهداري آب خاك به شدت متأثر از اعمال روش‌هاي مختلف خاك‌ورزي مي‌باشد.