تأثير سامانه‌هاي مختلف خاك‌ورزي بر ويژگي هاي فيزيكي خاك و صفات كمي ارقام مختلف گندم در اراضي ديم منطقه دالاهو

اهداف: با توجه به كشت وسيع گندم در ديم‌زارهاي استان كرمانشاه و عدم مديريت صحيح بقاياي گياهي توسط كشاورزان شرايط اقتضا مي‌نمايد تا براي مديريت صحيح بقايا و كشت گندم چاره‌انديشي شود. به همين منظور آزمايشي با هدف بررسي تأثير سامانه‌هاي مختلف خاك‌ورزي بر ويژگي‌هاي فيزيكي خاك و صفات كمي ارقام مختلف گندم در اراضي ديم منطقه دالاهو انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمايشي به‌صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار اجرا گرديد. سامانه-هاي خاك‌ورزي (خاك‌ورزي مرسوم، بي‌خاك‌ورزي، خاك‌ورزي كاهشي) به‌عنوان كرت‌هاي اصلي و 26 ژنوتيپ گندم به-عنوان كرت‌هاي فرعي مورد بررسي قرار گرفتند. ويژگي‌هاي فيزيكي خاك و عملكرد و اجزاي عملكرد گندم مورد بررسي قرار گرفت.يافته‌ها: نتايج نشان داد ويژگي‌هاي فيزيكي خاك، تغيير ماده آلي خاك، عملكرد و اجزاي عملكرد گندم به‌طور معني‌داري تحت تأثير سامانه‌هاي خاك‌ورزي، ژنوتيپ و اثر متقابل خاك‌ورزي در ژنوتيپ قرار گرفتند. نتايج نشان داد با افزايش عمق، دماي خاك كاهش و رطوبت خاك افزايش يافت.نتيجه‌گيري: در كشت بي‌خاك‌ورزي تغيير ماده آلي خاك كمتر از ساير سامانه‌هاي خاك‌ورزي بود. بيشترين مقدار عملكرد دانه گندم (6658 كيلوگرم در هكتار) تحت اثر متقابل مربوط ژنوتيپ Mirzabey (Durum) (ژنوتيپ 24) در سامانه بي‌خاك‌ورزي بود. خاك‌ورزي حفاظتي اهميت بقايا در سطح خاك را در حفظ رطوبت در مناطق ديم اثبات مي‌كند و احتمالاً در مناطق دالاهو، روش‌هاي خاك‌ورزي حفاظتي جهت بهبود عملكرد بهتر باشند.