پتروژنز و الگوي تكتونوماگمايي لوكوگرانيت شاولي (شمال ازنا-پهنه سنندج-سيرجان)

توده گرانيتي شاولي، يكي از توده‌هاي نفوذي پهنه ساختاري سنندج - سيرجان است كه در شمال ازنا واقع شده است. اين توده داراي تركيب عمده لوكوگرانيت و حجم كمي گرانيت و گرانوديوريت است. كاني‏هاي عمده آنها شامل كوارتز، فلدسپار پتاسيم‌دار، پلاژيوكلاز، بيوتيت، موسكويت، تورمالين، گارنت و به ندرت سيليمانيت مي‌باشد. مقدار متوسط تا بالاي پتاسيم، كالك‌آلكالن و سرشت پرآلومينه نوع S اين سنگ‌ها با مقدار بالاي كروندم نرماتيو (ميانگين 2/1) و نسبت بالاي A/CNK 1/1 مشخص مي‌باشد. مقدار پايين CaO، نسبتCaO/Na2O (0.10-0.36)، آنومالي منفي Eu (ميانگين: Eu/Eu* = 0.44) نشان مي‌دهد كه مذاب تحت شرايط غياب سيال و از منشاء متاپليت به‌وجود آمده است. تهي‌شدگي از Sr، Ba، HFSE و غني‌شدگي LILE از ويژگي‌هاي بارز سنگ‌هاي گرانيتي منطقه مي‌باشد. داده‌هاي ژئوشيميايي و پتروژنز توده گرانيتي شاولي بيانگر سرشت مشابه گرانيت‌هاي محيط برخوردي مانند هيماليا مي‌باشد كه از ذوب بخشي متاپليت‌ها و دهيدراسيون موسكويت در شرايط غياب سيال به وجود آمده است. بنابراين توده مزبور، به احتمال زياد در ارتباط با برخورد پوسته قاره‌اي آفرو- عربي با ايران مركزي در طي فاز كوهزايي لاراميد و در زمان كرتاسه پاياني- ائوسن تشكيل شده است كه وجود پهنه‌هاي برشي منطقه در شكل‌گيري و صعود آن نقش بسيار مهمي داشته است. به اين ترتيب، بررسي‌هاي ژئوشيمي اين سنگ‌ها به طور كلي با ذوب بخشي سنگ‌هاي متاسديمنت پوسته بالايي در حاشيه فعال قاره‌اي مرتبط با برخورد صفحه قاره‌اي آفرو-عربي و ميكروپليت ايران مركزي، سازگار است.