بررسي روايي زندان (چشم) سراسربين در فيلم سينمايي آفسايد

زندان يا چشم سراسربين فوكو شكلي جديد از روال انضباطي را در سوژه ها بازنمايي مي كند كه سوژه نوعي رفتار انضباطي را در خود نهادينه مي كند.طراحي زندان سراسربين به گونه اي است كه سوژه همواره خود را مورد رصد مي داند و به ايفاي نقش انقيادگرو منقاد به صورت همزمان مي پردازد.معماري استاديوم هاي ورزشي به گونه اي است كه با قدم گذاشتن به درون آنها بي درنگ به ياد سازه ي سراسربين مي افتيم كه چگونه تماشاچيان در زير نگاه هاي جستجوگر ماموران حفظ امنيت و انضباط نشسته اند. اين ماموران نقش چشمان سراسربين سوژه يا سوژه هايي را دارند كه بر صندلي حفظ نظم تكيه زده اند و بنابر ضابطه ي اصلي زندان سراسربين از منظر ديد پنهان هستند. نگارندگان در جهت استعلاي پژوهش،آن را با نظام روايي از ديدگاه شعيري همراه ساخته اند.آنچه در فيلم سينمايي آفسايد(2006) ساخته ي جعفر پناهي حاصل شده است،انطباق زندان يا چشم سراسربين و گفتمان كنش محورتجويزي از ديدگاه شعيري است.هر دو نظام درپي حل بحران عدم وجود نظم،كنشي را تجويز مي كنند كه در نهايت ابژه ي ارزشي نظم در كنش گران نهادينه مي شود و گويي كنش گر هم زمان در نقش انقيادگر و منقاد بازي مي كند. مقالۀ حاضر در مقابل كاري كه در پايان نامۀ خدابخش (1393) انجام گرفته است، به نقش استعلايي گفتمان كنش محور شعيري مي پردازد كه كاري متفاوت با آن است. خدابخش در پايان نامۀ خود چشم سراسربين فوكو را با گفتمان وي همراه ساخته است كه نگاهي انتقادي به گفتمان دارد. در اين مقاله چشم سراسربين در همسويي با گفتمان كنش محور شعيري قرار دارد، چراكه گفتمان كنش محور در جهت حل بحران حركت مي كند و چشم سراسربين نيز در جهت رسيدن به انضباط گام بر مي دارد.