مقايسه اثربخشي برنامه آموزش مبتني بر تجربه زيسته در روابط والد فرزندي و طرحواره درماني بر همدلي، تنظيم هيجان و سلامت روان دختران نوجوان بدسرپرست

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي برنامه آموزش مبتني بر تجربه زيسته در روابط والد فرزندي و طرحواره درماني بر همدلي، تنظيم هيجان و سلامت روان دختران نوجوان بدسرپرست انجام شد. روش:‌  اين مطالعه به صورت تركيبي(كيفي و كمي) بود. در بخش كيفي روش پژوهش پديدارشناسانه و در بخش كمي روش پژوهش، نيمه آزمايشي با پيش‌آزمون و پس‌آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش حاضر شامل كليه دختران نوجوان بدسرپرستي بود كه در سال 1402 در مراكز حمايتي دخترانه وابسته به بهزيستي شهرستان سنندج حضور داشتند. نمونه پژوهش  در بخش كيفي با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و تحت مصاحبه نيمه ساختار يافته قرار گرفتند..  در بخش كمي، نمونه آماري پژوهش حاضر را 45 نفر از دختران نوجوان بد سرپرست تشكيل دادند. گروه آزمايش اول برنامه مداخله‌اي مبتني بر تجربه زيسته در روابط والد فرزندي و گروه آزمايش دوم برنامه طرحواره درماني را دريافت و گروه كنترل برنامه‌اي را دريافت نكرد. پرسشنامه هاي سلامت روان گلدبرگ (1972)، همدلي داويس (1994) و تنظيم هيجان گروس و جان(2003) به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. تحليل داده ها با  نرم افزار SPSS 28 انجام شد و از روش آماري تحليل كوواريانس چندمتغيره و آزمون تعقيبي بونفروني استفاده شد. يافته ها: يافته ها نشان داد  براي يكي از مقياس هاي تنظيم هيجان( ارزيابي مجدد هيجان) فقط مداخله تجربه زيسته اثربخش بود و بر همدلي و سلامت روان هر دو روش مداخله اثربخش بودند(05/0 p). آزمون تعقيبي بونفروني نشان داد كه اثربخشي مداخله تجربه زيسته بر همدلي بيشتر از مداخله طرحواره درماني بود اما ميزان اثربخشي دو روش مداخله بر سلامت روان يكسان بود. نتيجه گيري : با توجه به نتايج مي‌توان گفت برنامه آموزش مبتني بر تجربه زيسته در روابط والد فرزندي در ارتقا توانمندي دختران نوجوان  بدسرپرست اثربخش بوده و به كارگيري آن در فرايند درمان و آموزش پيشنهاد مي‌گردد.