خودكارآمدپنداري ترك در مردان داراي اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده: مقايسه دو رويكرد درماني شناختي- رفتاري مبتني بر مدل مارلات و تحريك الكتريكي فراجمجمه‌اي

زمينه و هدف: اختلالات سوءمصرف مواد، به‌ويژه اعتياد به ترياك، چالش‌هاي بزرگي را براي افراد و سيستم‌هاي بهداشتي ايجاد مي‌كنند. استراتژي‌هاي درماني مؤثر براي بهبود خودكارآمدپنداري ترك و كاهش نرخ عود ضروري هستند. هدف اين مطالعه مقايسه اثربخشي دو رويكرد درماني، شامل درمان شناختي-رفتاري مبتني بر مدل مارلات (CBTMM) و تحريك الكتريكي مستقيم فراجمجمه‌اي مغز (tDCS)، بر خودكارآمدپنداري ترك در مردان داراي اختلال سوءمصرف ترياك تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. ; روش و و مواد: اين مطالعه يك كارآزمايي باليني تصادفي كنترل‌شده بود كه شامل 60 مرد داراي اختلال سوءمصرف ترياك تحت درمان نگهدارنده با متادون بود. شركت‌كنندگان به‌طور تصادفي در سه گروه 20 نفره (CBTMM، tDCS، و كنترل) قرار گرفتند. مداخلات شامل 12 جلسه 75 دقيقه‌اي بود كه به صورت هفتگي برگزار شد. داده‌ها در سه مرحله (پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري دو ماهه) با استفاده از پرسشنامه خودكارآمدپنداري ترك جمع‌آوري و با استفاده از تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌هاي مكرر و آزمون‌هاي تعقيبي بونفروني تحليل شدند. ; يافته‌ها: نتايج نشان داد كه هر دو رويكرد درماني CBTMM و tDCS به‌طور معناداري خودكارآمدپنداري ترك را در مقايسه با گروه كنترل افزايش دادند. ميانگين نمره خودكارآمدپنداري ترك در گروه CBTMM از 44.60 (انحراف معيار = 7.64) در پيش‌آزمون به 58.80 (انحراف معيار = 8.98) در پس‌آزمون و سپس به 61.85 (انحراف معيار = 8.48) در پيگيري افزايش يافت. در گروه tDCS نيز بهبود معناداري مشاهده شد، هرچند كمتر از گروه CBTMM. ; نتيجه‌گيري: ين يافته‌ها مي‌تواند به توسعه و بهبود برنامه‌هاي درماني براي بيماران وابسته به مواد مخدر كمك كند و راهكارهاي جديدي براي بهبود وضعيت رواني و شناختي اين بيماران ارائه دهد.