ارزيابي تغييرات مكاني و تاثير عناصر اقليمي موثر بر وقوع پديده گرد و غبار در دو منبع داخل و خارج با تكنيك سنجش از دور

قرار گرفتن ايران در كمربند بياباني نيمكره شمالي زمين، بي نظمي هاي بارش، خشكسالي هاي متعدد و ضعيف بودن پوشش گياهي موجبات بروز پديده گرد و غبار در كشور شده است. اين پديده يكي از مهمترين مخاطرات محيطي است كه هر ساله سبب بروز خسارت هاي فراواني در بخش هاي مختلف بخصوص در استان هاي جنوب و جنوب غرب كشور مي گردد. پژوهش حاضر به بررسي علل طوفان هاي گرد و غبار در استان هرمزگان در بازه زماني سال هاي ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۹ پرداخته است. در اين پژوهش كه با استفاده از آمار هاي سازمان هواشناسي ايران در پنج ايستگاه سينوپتيكي استان هرمزگان انجام شد، روز هاي گرد و غباري با دو منشأ نزديك و خارج از ايستگاه هاي سينوپتيكي استخراج و پس از پايش سالانه و ماهانه طوفان ها، با استفاده از عناصر اقليمي و شاخص گياهي بارز شده (EVI)، اقدام به بررسي طوفان هاي گرد و غبار با استفاده از رگرسيون چند متغيره گرديد. نتايج نشان مي دهد كه گردوغبار با منشاء نزديك ايستگاه باعث ايجاد بيشترين روز هاي گردوغباري در منطقه مي شود به طوري كه بيش از ۶۵درصد از روز هاي گردوغباري ناشي از گردوغبار ايجاد شده با منشاء نزديك ايستگاه است و بيشترين رخداد گرد و غبار در فصل گرم سال رخ داده است. در مجموع نتايج اين پژوهش بيانگر اين مطلب است كه استفاده همزمان از اندازه گيري هاي زميني و تصاوير ماهواره اي قابليت مناسبي جهت پايش و بررسي طوفان هاي گرد و غبار دارد. با توجه به اينكه عمده ي گردوغبار اين منطقه با منشاء نزديك ايستگاه است، مي توان با اقدامات بيولوژيكي و مكانيكي و مقابله با فرسايش بادي حجم قابل توجهي از اين طوفان ها را كاهش داد.